Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoriaaktora-sieci
25
Wartorównieżpodkreślić,żetraktujęwprowadzonetutajramy
konceptualnejakowobecsiebiekomplementarneiKażdaznichma
bowiemswojeograniczenia,jednakżeużywanerazemstająsięnie-
zwyklepomocnymnarzędziemwanalizieiStudiazzakresuteorii
aktora-sieciczęstosąkrytykowanezanadmierneskupianiesięna
szczegółowychopisachstudiówprzypadkuinieumieszczaniebada-
nychprzezsiebiezjawiskwszerszymkontekścieiOwymszerszym
kontekstemmogąbyćdlaprzykładuhistoriabądźrelacjewładzyi
TakąkrytykęprzeprowadzawspomnianyjużNowak,którysłusznie
zarzucaAnnemarieMoliMariannedeLaetniebraniepoduwagękon-
tekstukolonialnegowichanaliziefunkcjonowaniatechnologiipom-
pywodnejwZimbabwe(Nowak2016:222)iPodejścieteoriiaktora-
siecimożeponadtoutrudniaćbadaczomdokonywaniesyntezczy
wyciąganieteoretycznychwnioskówiJaktwierdziRadosławSojak,
ANTuprawiasocjologię„niskichlotów”:
PrzedstawicieleANTwłaśniewuczynieniuzelementównie-ludzkich
równoprawnegoprzedmiotuanalizyupatrująteoretycznejodrębności
swojegoprojektuiKluczemichmetodologiipozostajedyrektywa„podą-
żaniazaaktorami”(ludzkimiinie-ludzkimi)i(ś)Jednocześniezupełnie
wprostANTwyzbywasię(przynajmniejdeklaratywnie)wszelkicham-
bicjiwyjaśnianiazjawiski(ś)Efekttakiegoposunięciajestjednakdla
socjologiidośćdruzgoczącyiOtozostajeonasprowadzonawłaściwiedo
swoistejetnografiiświataspołecznego,którejdokonywaćmaprzyuży-
ciuobcegojejsłownika,podążającścieżkąwyznaczonąprzezANTi(ś)
Reformującsocjologię,przedstawicieleANTwpunkciewyjściaogra-
niczajądostępnyjejpułapipodcinająskrzydła,ograniczającdożmud-
nejideografiibeznadzieichoćbynateoretycznąsyntezę(Sojak2015:
218–219)i
Trzebajednakpamiętać,żesocjologiamedycyny,zdrowiaichoro-
bymożepozostawaćnawysokimpoziomieogólnościiTakiproblem
identyfikujądlaprzykładuTimmermansiHaas(2008),badaczepo-
ruszającysięwramachANTiTwierdząoni,żesocjomedyczneanalizy
zbytczęstodokonująnieuprawnionychgeneralizacjiinieuchwytują
specyfikibadanychprzezsiebieprzypadkówiWzwiązkuztym,ich
zdaniem,socjologowiepowinniczęściejskupiaćsięnaanalizowa-
niupojedynczychchorób,traktującjejakoautonomicznezjawiska,
którepodlegająspecyficznejdynamiceiwiążąsięzespecyficznymi
procesamiiTimmermansiHaaspostulująponadto,bysocjologowie
przezwyciężylipodziałnadiseaseiillness,gdyżtoograniczaichba-
daniaiJakwiadomo,diseasejestokreśleniemoznaczającymchorobę
