Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoriaaktora-sieci
23
Ontologicznyrysteoriiaktora-siecijestdlamniecennyrównież
dlatego,żewydajesiębyćramą,któranieprowadzidozbytreduk-
cyjnegoujmowaniawiedzyipraktykimedycznejiANTdajemo-
żliwość–główniedziękirelacyjnejontologiispo-
łecznejipodkreśleniurolimaterialności–unik-
nięciaredukcjonizmucharakterystycznegodla
prostegokonstruktywizmuspołecznego,cowprzy-
padkuanalizyprocesumedykalizacjijestniezwykleważneiZwrot
ontologicznyteoriiaktora-siecizwiązanyjestbowiemzpolemiką
międzykonstruktywizmemspołecznymarealizmem(Nowak2016:
221)iKonstruktywizmspołecznytostanowiskoodnoszącesięgłów-
niedokwestiiepistemologicznych(Zybertowicz1995:108–157)i
Ichociażcodozasadytrudnosięzkonstruktywizmemniezgodzić
(konieckońcównaszoglądzjawiskspołecznychwynikazograniczeń
poznawczych,jakienarzucająkulturaczywspólnotainterpretacyj-
na),tobardzołatwopopaśćtutajwprzesadęiDotyczytozwłaszcza
statusuontologicznegobadanychzjawiskiIstniejebowiempokusa,by
obytachskonstruowanychspołeczniemyślećjakoomniejrealnychi
DlamoichanalizkwestiatamazasadniczeznaczenieiWyrażony
przezemniewcześniejdylemat–czyanalizowaćświatmedycyny,
ufającjejautorytetowi,alegubiącperspektywękrytyczną,czypo-
kazywaćzakulisowewymiarymedykalizacji,alenarażaćsięnapo-
padnięciewnadmiernysceptycyzm?–możnabowiemsprowadzić
dopytania,czyzaburzeniapsychiczneistniejąobiektywnie,czyteż
sąkonstruowanespołecznie?Jeżeli,dlaprzykładu,medykalizacji
podlegaobniżonypoziomnastroju,toczydepresjajestprawdziwą
jednostkąmedyczną,związanązgenamiineurofizjologią,czyraczej
skonstruowanymspołeczniebytem,istniejącymprzedewszystkim
subiektywnie?Socjologicznaanalizamedykalizacjibardzoszyb-
konapotykatenproblem,czegowyrazembyłowmoimprzypadku
zasygnalizowanetupytanie:„CzyADHDnaprawdęistnieje?”iBio-
rącpoduwagęspórkonstruktywizmuzrealizmem,pytanietojest
pewnąpułapką,ponieważautomatycznieprzychodząnamyśldwie
odpowiedzi:1)tak,ADHDistnieje,ponieważjestkondycjąludzkie-
goorganizmu,jegosymptomybazująnawyposażeniugenetycznym
izwiązanesązprocesamineurofizjologicznymi;2)nie,ADHDnieist-
nieje,ponieważjesttylkokonstruktemkulturowym,źródłemdocho-
dukoncernówczychwilowąmodąiZróżnychpowodówpodążanie
zaktórąśztychścieżekniejestsatysfakcjonującymrozwiązaniemi
Pierwszaodpowiedźwiedzienaścieżkęrealistycznegoujmowania
rozwojuwiedzymedycznej,któraniewydajemisięcałkowicieade-