Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.BADANIEWŁASNOŚCIMECHANICZNYCHMETALI
Własnościmechanicznestanowiąistotnecechy,któredecydująozastoso-
waniumetali,dlategoteżichznajomośćjestniezbędnazarównotechnologom,jak
ikonstruktorom.Opracowanoróżnemetodybadańwłasnościmechanicznych,ma-
jącychdużeznaczeniepraktyczne.Takiebadanieumożliwiaokreśleniewymagań
względemtychwłasnościiichszybkiesprawdzeniewpraktyce,naprzykładpod-
czasodbiorutechnicznego.Znajomośćwłasnościmechanicznychmetaliiichsto-
pówpozwalanaichporównywanieiklasyfikowaniewedługzastosowań.
Najwłaściwszejestbadaniemetaliwwarunkachmożliwiezbliżonychdo
warunkówpracymaszynikonstrukcji,jednakniezawszejesttomożliwe.Stąd
opracowanoróżnepróbyodtwarzającewprzybliżeniuwarunkipracymetali.
Zależnieodtego,jakzmieniasiędziałanieobciążeniapodczaspracy–czynarasta
powolialbogwałtownieodzeradopewnejwartościmaksymalnejlubteżzmienia
sięcyklicznie–rozróżniasiępróbystatyczne,dynamiczneizmęczeniowe.
Dopróbstatycznychmetalinależąpróby:
−rozciągania,
−ściskania,
−zginania,
−twardości
−mikrotwardości.
Najważniejsząpróbądynamicznąjestpróbaudarności,natomiastnajczęściej
stosowanymipróbamizmęczeniasąpróbyosiowegorozciągania-ściskaniaprzy
stałymcykluobciążeńzewnętrznychorazpróbyobrotowegozginania.
Wszystkiepróbymetalimożnaprzeprowadzićwtemperaturachpokojowych,
obniżonychlubpodwyższonych.Próbęrozciąganiaorazzmęczeniaprzeprowadza
sięwpowietrzulubwśrodowiskachkorozyjnych.
1.1.Statycznapróbarozciągania
Statycznapróbarozciąganiajestpodstawowąpróbąwytrzymałościową,naj-
częściejstosowanąwdziedziniebadańmateriałowych.Przeprowadzasięjąna
podstawienormyPN-EN10002-1:20002U.Celempróbyjestwyznaczenie:
−umownejgranicysprężystości,
−wyraźnejlubumownejgranicyplastyczności,
−wytrzymałościnarozciąganie,
−naprężeniarozrywającego,
−wydłużenia,
−przewężenia,
−modułusprężystościwzdłużnej.
7