Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stalewęglowepodeutektoidalnewykazująprzybliżonązależnośćpomiędzy
twardościąBrinellaawytrzymałościąnarozciąganieRm:
Rm=α⋅HBW
(1.14)
WspółczynnikαzależyodstosunkugranicyplastycznościRedowytrzymało-
ścinarozciąganieRmstali.ZewzrostemRe/Rmod0,5do0,9współczynnikα
zmieniasięod0,36do0,34.Wartościtemająjedyniecharakterorientacyjny.
Zależności(1.14)nienależystosowaćdlastalihartowanychpowierzchniowo,na-
węglanychorazpozgniocienazimno.
PodczaspomiarutwardościsposobemBrinellanależyprzestrzegaćponiższych
zasad:
−powierzchniapomiarowapowinnabyćprostopadładokierunkudziałaniaobcią-
żenia;
−próbkapowinnabyćstabilna(niemogąmiećmiejscaodkształceniasprężyste
iniepowinnywystępowaćprzesunięciapodwpływemobciążeń);
−powierzchniapróbkipowinnabyćrówna,oczyszczonazezgorzeliny,smaru
itp.;dopuszczasięśladyobróbkimechanicznej,jeżelimożliwyjestpomiar
średnicyodciskuzwymaganądokładnością;
−grubośćpróbkipowinnabyćconajmniej8razywiększaniżgłębokośćodciskuh;
−należytakdobraćśrednicękulkiiobciążenie,abypodrugiejstroniepróbkinie
występowałyśladyodkształceń.
Zaletytegosposobupomiarusąnastępujące:
−twardośćBrinelladlamateriałówciągliwych(np.węglowapodeutektoidalna
wstanieznormalizowanym)możnauzależnićodwytrzymałościnarozciąga-
nieRm,
−możliwośćpomiarutwardościstopówwielofazowych(gruboziarnistych),
−jednaskalatwardości.
NatomiastdowadsposobuBrinellazaliczasię:
−kłopotliwypomiarśrednicyodciskuikoniecznośćodczytywaniawyników
ztablic,coznaczniewydłużaczaspomiaru,
−niemożnośćstosowaniagodopomiarówtwardościwyrobówtwardych,bardzo
małychorazcienkichwarstwutwardzonychipowierzchniniepłaskich,
−zależnośćwynikupomiarutwardościodzastosowanegoobciążenianakulkę
(porównywaćmożnatylkoprzystałymwspółczynnikuobciążeniaK).
1.2.2.PomiartwardościmetalisposobemVickersa
Metodata(PN-ENISO6507-1:1999)poleganawciśnięciudiamentowego
wgłębnikawmetalprzywybranymobciążeniuod1,96do980N.Wgłębnikma
kształtforemnegoostrosłupaopodstawiekwadratowejikąciedwuściennym,przy
wierzchołkurównym136°.WciskasięgoprostopadledopróbkisiłąobciążającąF,
18
