Содержание книги

перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
1.Obliczaiźródłastresuwżyciudzieciimłodzieży
Stresjestpojęciempowszechnieużywanymprzezdzieci,młodzieżiosobydo-
rosłe.Wcodziennychrozmowachmożnausłyszećpocieszenie:„niestresujsię”,
awprzypadkuosóbdoświadczającychnapięciapojawiasięzwrot:„mamstresa”.
Ludzieintuicyjniewiążąstreszdoświadczaniemsytuacjitrudnych,zpojawiają-
cymsięnapięciemiwymaganiami,którenakładanajednostkęotoczenielub/iona
sama.Wpsychologiistresnajczęściejdefiniowanybyłjakobodziec(Heszen,Sęk,
2007),podczasktóregoczłowiekprzeżywasilne,nieprzyjemneemocje,takie
jak:lęk,strach,bezsilność,złość,agresja.Odpowiedźpłynącazorganizmuma
charakterzmianbiochemicznychifizjologicznych,którezaburzająrównowagę
funkcjonowaniaczłowieka(Strelau,Doliński,2008).Wnowszympodejściustresuj-
mowanyjestjakorelacjazotoczeniem,którawprocesieocenypoznawczejmacha-
rakternegatywny,zagrażający,obciążającyjednostkę.Psychologowierozpatrują
zachodzącewtedyprocesyemocjonalne,radzeniesobieorazdokonywaneoceny
poznawcze.Woceniepoznawczej,którajestokreślanajakopierwotna,podmiot
szacujetransakcjęstresowąjakojednązczerechmożliwych,tj.wyzwanie,zagro-
żenie,stratalubkrzywda.Postrzeganiezagrożeniałączysięzocenąwtórną,od-
noszącąsiędomożliwościporadzeniasobiezestresorem.Podjętaaktywnośćemo-
cjonalnadecydujeowyborzeschematuradzeniasobie,poprzezspełnianiefunkcji
przystosowawczej,przezenergetyzowaniedziałaniabądźutrudnianieopanowa-
niasytuacji(Cierpiałkowska,Sęk,2016;Juczyński,Ogińska-Bulik,2012).
Problematykąstresu,jakojedenzpierwszychbadaczy,interesowałsięHans
Seyle(1976).Uważał,żestanowionsólżycia.Stwierdzenietomożnarozumieć
wsposób,któryzakłada,żedziękidoświadczaniustresuintensywniejodczuwa-
myżycie,żestresnadajemusmak.Codziennośćprzestajebyćmonotonna,wy-
pełnionawwiększymczymniejszymstopniunieadaptacyjnymischematami,
bowiemzmieniającesięwarunkizmuszajądodziałania.Czywyobrażamysobie
smakowaniepotrawbezsoli?Raczejnie,jestonawmniejszejlubwiększejdawce
obecnawnaszychpotrawach,takjakstreswżyciu.Stresoadekwatnymnasileniu