Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tote,któreprzynosząjakieśkorzyścijednostkomlubgrupie,doktórej
ichnosicielenależą.Tojednakniejestbezwyjątkowareguła—zdarza
sięprzetrwać(iświetnieprosperować)memom,któredlaswych
nosicieliipropagatorówdaleceniesąkorzystne.Wystarczy,
żesądobrewtrwaniu.Sąnaprzykładtakiesłowa,powiedzeniaczy
choćbymelodie,któreepidemiczniewręczroznosząsiępojakiejś
zbiorowości,mimożeniktniezyskujenaichpopularności.Ajak
pokażęwRozdzialeVI,sąteżinneodnoszącesukcesymemy,które
daleceniesątakniewinneinieszkodliwe.
Jestwielepodobieństwmiędzyewolucjąbiologicznąikulturową,
alejestteżjednakluczowaróżnica.Jakjużmówiłem,dobórnaturalny
działanapoziomiegenów,któretworzągenetycznewehikuły
—organizmyzaprojektowanetak,byprzekazaćswojegenykolejnym
pokoleniom.Dobórnaturalnyoperującynamemachnieskutkuje
powstaniemżadnychmemetycznychmaszyn(wehikułów),choć
wpewnymsensieczynicośpodobnego,owocujebowiempowstaniem
ideiiideologii,któreprzekształcająmaszynygenetycznewehikuły
wmaszynymemetyczne—wistoty,którepoświęcająswojezasoby,
czasienergiębyrozprzestrzeniaćswojememy:wartości,wierzenia
religijne,miłośćdosztukiwspółczesnejalbomuzyki
średniowiecznej...11Niemuszęchybawyjaśniać,jaktodziała
—memy,którymnieudałosięzmotywowaćswoichgospodarzy
dorozprzestrzenianiaichdalej,niemająszansyprzetrwać,więc
szybkowypadająz„pulimemowej”,czylizkultury.Pozostająwniej
te,którychnosicielewystarczającoskuteczniejerozmnażali.
Czymzatemjesteśmymy,ludzie?Maszynamigenowymiczy
memowymi?ChybafilozofDanielDennettnajlepiejsformułował
odpowiedźnatopytanie.JakpiszeDennett,istotyludzkiesągenowo-
memowymihybrydami;jesteśmymorfamiukształtowanymiprzez
(czasemskonfliktowane)planynaszychgenówinaszychmemów.
Tęwłaśnieperspektywęprzyjmujęwmojejksiążce,onabowiem,jak
twierdzę,pozwalanajlepiejodpowiedziećnapytaniapostawioneprzez
pozaziemskiegoobserwatoranaszegogatunku(inapytania,które
mystawiamysobieodwieków).
Zacznijmyzatemnasząwyprawęodpsychologiiewolucyjnej.
Taznaczącypoczątek,bomałochybadyscyplinhumanistykibyłotak
wychwalanychitakpostponowanych;itorównocześnie.
