Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Mikrosocjologiajakodyscyplinaspołeczna
analizachprzeprowadzonychwtejksiążce–jestto,iżczynnikiemkonstytutywnym
dlagrupyspołecznejiwszelkichinnychspołecznychbytówponadjednostkowychjest
strukturalniezorganizowany,społecznieikulturowousankcjonowanyprzymus.
1.2.Mikrosocjologiawśródinnychdziałówsocjologii
Głównąprzesłankąniniejszychrozważańjestzałożenie,żeodrębnośćmikrosocjologii
niewynikazfaktu,iżjejobszarbadawczydotyczypewnejspecyficznejsferydziałal-
ności(wychowania,pracy,czasuwolnegoitd.)lubpewnychspecyficznychinstytucji
społecznychigrupspołecznych(miasta,wsi,rodziny,przemysłu,zdrowiaitp.),lecz
ztego,iżjejdziedzinąbadańjestjakościowoodrębny,emergentnypoziomintegracji
zjawiskspołecznych,poziomstrukturyświataspołecznego–poziommikrostruktur
społecznych.Powinnotopowodować(iistotniepowoduje)koniecznośćukształto-
waniaodrębnejmetodologiiifilozofii(ontologii)wodniesieniudowszelkichanaliz
mikrostrukturalnych.Relacjamikrosocjologiidonaprzykładmakrosocjologiijest
zatemwyraźnierelacjąocharakterzepodobnymdotej,jakądajesięzaobserwować
międzynaukamispołecznymiiprzyrodniczymi.
Podstawowakonkluzja,dojakiejdochodząautorzyreprezentującyniniejszepodej-
ściedoproblemuwzajemnychrelacjimikrosocjologiiimakrosocjologii,sprowadza
siędotezy,iżwświeciespołecznymistniejądwaodrębnetypystruktur,zwane
mikrostrukturamiimakrostrukturami.Podejścieto,bardzocharakterystycznedla
koncepcjim.in.GeorgesaGurvitcha,AmitaiEtzioniego,EdwardaShilsa,Jacoba
Morena,PeteraBlaua(Gurvitch,1949;1956;Moreno,1960;Blau,1964;Bosserman,
1968;Etzioni,1968;1970;Shils,1975,s.34–47),obejmujepogląd,iżmikrostruktury
imakrostrukturysątotakdalecejakościowoodrębnepoziomyintegracji,sfery
zjawiskspołecznych,żenależałobyjetraktowaćjakopoziomywzajemnierozłączne,
pomiędzyktórymiistniejeostraiwyraźnagranica–rodzajlukijakościowejwynikłej
zfaktunieciągłościwłaściwościświataspołecznego.Odrębnośćjakościowasięga
wtymwypadkutakdaleko,iżmikrosocjologiaimakrosocjologiajawiąsięjako
zupełnieodrębneirozłącznesubdyscyplinysocjologii,charakteryzującesięodrębnymi
pojęciamiiteoriami,pomiędzyktóryminiezachodziznaczącyprzepływidei,pojęć
ikoncepcji.Głębszepoznaniestrukturmałychgrupnieprzynosiiniemożeprzynieść
żadnychsugestiidotyczącychrozstrzygnięćwdziedziniemakrosocjologii–otojak
głębokosięgaodrębnośćjakościowaobutychpoziomówintegracjizjawiskspołecz-
nych.Obydwiesferyzjawiskiobatypystrukturspołecznychdzieligłębokaemergen-
cjawłasności.Takwięcświatspołecznyjestświatemdwóchodrębnychtypówstruktur,
dwóchodrębnychpoziomówintegracjizjawiskspołecznych,którychodmienność
wynikazróżnicyjakościowejtychzjawisk,zostrejemergencjiwłaściwościcharak-
terystycznychdlaobusferświataspołecznego–mikrostrukturimakrostruktur.Zatem
socjologiatodyscyplina,którejcharakterystycznącechąjestistnieniedwóchodręb-
nychsubdyscyplin–mikrosocjologiiimakrosocjologii.
Wieluautorówżywiprzekonanieokoniecznościwypełnienialukipomiędzymik-
rostrukturamiimakrostrukturamiorazmikrosocjologiąimakrosocjologią.Paweł