Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Teoriezastępowalnościpokoleń
1.1.Wprowadzenie
Historiamyślidemograficznejsięgapoczątkówrozwojucywiliza-
cjiikultury,alenadaltrwa–izapewnebędzietrwał–dyskursnate-
matprawidłowościiuwarunkowańprocesuzastępowalnościpokoleń,
któryjestpodstawąrozwojuwkażdymwymiarzeżyciaczłowiekana
Ziemi.Społecznościludzkie–ichwspólnotynarodoweipaństwowe
–zawszebyłyzainteresowanewłasnympotencjałem,oczymświad-
czychociażbypraktykaitradycjaspisówludności.Zczasemzaintere-
sowaniatepobudziływysiłkizmierzającedowyjaśnieniaobserwowa-
negoprzebieguzjawiskludnościowychiichkonsekwencjidlażycia
społecznego.Zwartegoopisurozwojuideiiteoriidemograficznych
odstarożytnościdoczasówwspółczesnychdokonałostatnioE.Vil-
quin[Demography,2006,vol.4,s.5-26].Opistendowodzi,żekażda
epokamiałaswoichuczonychimyślicieli,którzynawiązywalido
„prawdemograficznych”wróżnychaspektach:kulturowym,ekono-
micznym,społecznym,psychologicznym,ekologicznym,atakże
przyrodniczym.
Prekursoremwspółczesnejmyślidemograficznejbyłniewątpli-
wieThomasR.Malthus(1798i1803),alejegoteoriajużdawno
utraciławaloruniwersalności.Dotyczytoprzedewszystkimtezy,
żezmianydochoduwpływająwprostnadzietnośćrodzin;wsytua-
cjiwysokiejelastycznościdochodowejliczbydzieciwrodzinie
spadekdochodupowodujeograniczenieurodzeńdziękiopóźnieniu
zawieraniamałżeństwizmniejszeniuczęstotliwościwspółżycia
seksualnego,natomiastwsytuacjiniskiejelastycznościdochodo-
wej–zwiększasięumieralnośćdzieciitylkoniewielkiichodsetek
dożywawiekudorosłego.Opisanezależności–zdaniemMalthusa
–występująwówczaskiedytempowzrostuludnościprzewyższa
