Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pop-/post-nliteraturaśrodka”
23
polisystemówdetronizujeredukcjonistycznymodelhierarchiczny/biegunowy
(tiradyczny/binarny)procesówsocjokulturowych/komunikacyjnychzachodzą-
cychwprocesiehistorycznoliterackim,zdaniemEvena-Zohara,wskazujena
nieusuwalnąprocesualnośćidynamikęwwymianiemiędzysystemowej1
wpewnejokreślonejkulturowejispołecznejcałości:
Heterogenicznośćmożnapołączyćzfunkcjonalnościąpodwarunkiemza-
łożenia,iżjednostki(elementylubfunkcje),którepozornieniedająsięze
sobąpogodzić,nietylepozostająwewzajemnymstosunkujakoposzcze‑
gólnejednostki(elementylubfunkcje),ileraczejstanowiąpoczęścial‑
ternatywnesystemyjednoczesnychopcji43.
Kwestiaprojektunliteraturyśrodka”ijejmiejscazajmowałabadaczy
amerykańskichodlatpięćdziesiątych-sześćdziesiątychXXwieku.Kano-
nicznerozróżnienietrzechnpoziomówintelektualnych”wprowadziłDwight
Macdonald,VanWyckBrooks:high-,middle-,lowbrow(woparciuopo-
działhighbrowilowbrowBrooksa)
44
.WtypologiiMacdonaldawopozy-
cjidozjawisknależącychdosztukielitarnejwyrastałyzjawiskakultury
masowej1massculture(komiksy,muzykagastronomiczna,rock3n3roll,
seriale),stanowiące,zdaniemkrytyka,defactoparodiękulturywysokiej,
jejpauperyzację,zafałszowaniewcelachkomercyjnych;którawjegooce-
niekulturąniejest,iztejnprzyczynynienazywajejmassculture,lecz
Masscult,atakżezjawiskakulturyśredniej,drobnomieszczańskiej,nazwa-
nejprzezniegoMidcult”
45
.Wjegopropozycjiteoretyczno-metodologicznej
kulturamasowastanowizbiórproduktówwytwarzalnych,funkcjonalnych,
któremająpewnewartościestetyczne,natomiastMidcultowinzarzucasię
»wykorzystywanie«odkryćawangardyoraz»banalizowanie«przezsprowa-
dzenieichdopoziomukonsumpcji”
46
.ModelautoraAgainsttheAmerican
Grain(1962)wskazujenadynamiczną,przechodniąrelacyjnośćbinarną:wy-
soki/niskisegmentkultury,pomiędzynimiprzebiegazasadniczedlakultury
napięcie1takżewerzeponowoczesnej,posttypograficznejdychotomiata
pozostaje,wpewnymstopniu,punktemodniesienia.WedługUmbertoEco,
nwalkamiędzy»kulturąpropozycji«a»kulturąrozrywki«będzietoczyć
sięzawszepoprzezdialektycznenapięcia,wyrażającesięwnietolerancji
czygwałtownychreakcjach”
47
.Jaksądzę,teoriapolisystemuporządkuje
43
Ibidem,s.352[podkr.1V.M.].
44
D.Macdonald:AgainsttheAmericanGrain.NewYork:RandomHouse1962;Idem:
Atheoryofmassculture.In:Massculture:thepopularartsinAmerica.Eds.B.Rosenberg,
D.White.Glencoe:FreePress1958;V
.WyckBrooks:America’sComingofAge.New
York:OctagonBooks1975.Cyt.za:U.Eco:Apokaliptycyidostosowanił,s.66167.
45
46
47
Ibidem,s.66.
Ibidem,s.68.
Ibidem,s.98.
