Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
szłości,żemożnaonimpowiedziećto,corzekłswegoczasu
poetaoantykwariuszu,iżwewspółczesnościzostałytylko
jeszczepołyjegosurduta.[ł]Jestemmężemimamdzieci.
Cóżodpowiedziałabymifilozofia,gdybymwichimieniuza-
pytał,jakczłowiekmawżyciupostępować.Niewykluczone,
żesięzjadliwieuśmiechniesz,wkażdymbądźraziefilozoficzna
młodzieżnapewnozpolitowaniempośmiejesięzojcarodzi-
ny,atoli—jaksądzę—jesttonaprawdęstraszneoskarżenie
filozofii,jeślitaniepotrafinatopytaniedaćodpowiedzi1.
Tęwypowiedź,którąnarratordwutomowegodziełkaidenty-
fikujezgłosemdrugiegozeswoichbohaterów,owegoDB”,ma-
jącegonastępowaćpoidopełniaćDA”(wmyślnieconaiwnego
logicznegoelementarza,iżgdzieA,tamiB)2,nietrudnoumieścić
wewłaściwymjejkontekściekrytykisystemowejfilozofii,która
oddalasięiseparujeodżywiołucodziennegożyciawimięroz-
ważańabstrakcyjno-logicznych,antykwaryczniezmurszałych,
wspinającychsięnaniebotyczneszczytyidealistycznejhistorio-
1S.Kierkegaard:Albo-albo.Przeł.K.Toeplitz.T.2.Kraków1976,s.228—
230.
2Niebezznaczeniajestfakt,żedomniemanieistnieniatakiejkomplemen-
tarnościstanowizaledwiesprytnąsugestięnarratora-wydawcy,któryusłużnie
podsuwałatwowiernemuczytelnikowigotowąinterpretacjęrozpadającejsię
nafragmentyDcałości”:DPodczaskiedysiętakzajmowałemtymipapierami,
olśniłamniepewnamyśl,żemożnaznaleźćwnichzupełnienoweznaczenie,
jeślisięjebędzieuważałozadziełojednegoczłowieka.Wiembardzodobrze,ja-
kieargumentymożnaznaleźćprzeciwkotemutwierdzeniu[ł],niebaczącna
to,żeczytelnikskłonnyjestulecgrzesłów,żektopowiedziałA,tenmusipowie-
dziećB.Alejednakniemogłemprzezwyciężyćtejmyśli”.(S.Kierkegaard:
Albo-albo.Przeł.K.Toeplitz.T.1.Kraków1976,s.16;podkr.—A.M.-Dz.).
WlekturzePrzedmowyniesposóbjednakprzeoczyć,jakbardzoruchtenjest
arbitralny:począwszyodustaleniaDkolejności”pismiichautorówposamą
sugestięodbywającegosięmiędzynimidialogu.Sofistycznaargumentacja
narratorastwarzajedynieiluzjędostępnychnawyciągnięcierękirozwiązań,
któresamtekst—wskomplikowanejgrzeliteracko-dramatycznychprezentacji
imasek—ironiczniezawiesza.Dotakichpozornychrozwiązańnależytakże
zupełniepodstawowakwestiatożsamościbohateraAwpierwszejiwdrugiej
częściksiążki.Zob.J.Garff:DTheEstheticisAboveAllMyElement”.In:The
NewKierkegaard.Ed.E.Jegstrup.Bloomington—Indianapolis2004,s.61.
