Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
HISTORIAWPRZEDMIOTACHIWPAMIĘCI
1.
Pytanie,Hcorobimyzhistorią?”podkoniecXXinapoczątku
XXIwieku,skłaniadoobjaśnień,którejeszczewpołowiestulecia
uznanebyłybyzadeklaracjepropagandowe.Boodpowiedźnajprost-
szabrzmi:pamiętamyją.Aleprzecieżdocałkiemniedawnatakie
określeniajakHpamiętamy”,czyHniezapomnimy”byływłaściwie
zarezerwowane,inietylkonadWisłą,dlahasełideologicznych,albo
rewanżystowskichemocji.Pamiętaćnależałopozytywnie,wideolo-
giczniewłaściwymporządku,aniezapominaćoczywiścieHnigdy”,
byówporządekżyczeniowoutrwalić.Iwłaściwiedopieroodkrycia
narratologicznezlatsiedemdziesiątych,ibadanianadpamięciązlat
osiemdziesiątychiźniejszych,zbiegającesięzostatniąćwierciąXX
stulecia,zczasemwielkiegohistorycznegoprzesilenia,wktórymsamo
pojęciepamięciipodmiotypamięci(todeklaratywneHmy”)uległy
zasadniczemuprzepostaciowaniu,uświadomiłynieoczywistość,oraz
wewnętrznąkomplikacjępamiętaniaizapominania.Zapominamy
(wedługP
.Connertona)nasiedemżnychsposobów,apamiętamy
(nietylkowgH.White,a,P
.Nory,P
.Ricoeura)nasposóbzasadniczo
przeciwstawnyhistorycznościzideologizowanejizinstytucjonalizo-
wanej.Pamiętamyto,cochcemypamiętać,alboto,conieudaje
sięzapomnieć,pamiętamymimowolnieiiluminacyjnie,indywidual-
nieispołecznie,post-pamiętamy,iumiejscawiamypamięć(lieuxde
mémoire),pamiętamyinaczejjakomy,ijakoja,pamięćnaszaodnosi
dozbiorowości,którąreprezentujemy,dozdarzeńwichtrudnejfak-
tyczności(factiseventunderdescription),alejestteżopowieściąido
innychopowieściapeluje,stanowimechanizmpokoleniowegoprze-
noszeniawartości,aleigestkreacji(tzw.pamięćodtwórcza),wiąże
historięzliteraturąwperspektywieantropologicznej,azpolityką
iekonomiąwperspektywiepsychoanalitycznej,itestowłasności,
regionówiplanówpamięciwciążsięwświadomościbadaczy