Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zapisywaniemiejsca,pamięćimit
Lwowawewspółczesnejliteraturzeorazpowszechnejświadomościprzybiera
postaćlabiryntu,którywedługMichałaGłowińskiego:
niezależnieodtego,czyprzyjmujepostaćmiasta,czyteżstajesięwięzieniem,nie
sprzyjaporozumiewaniusię,nietworzydogodnychwarunkówkontaktu,uniemoż-
liwiadialog.Przestrzeńtanietylkoogranicza,czywręczparaliżujeruchy,krępuje
takżemówienie,awięcwszelkiezwiązkizdrugąosobą26.
Właśniewtakisposóbczęstooddziałujeprzestrzeńmiastawtekstachpoświę-
conychLwowowi.Autorzy,jakoprzedstawicieleposzczególnychnarodowości,
wswoichtekstachprzywołująmiejsca,wydarzeniahistoryczne,postacie,które
mająznaczeniedlaDich”tożsamościnarodowej,wskazująctymsamym,żeto
Doni”sągospodarzamimiasta.Dziejesiętakgłównie,jakzostałozaznaczone
wcześniej,wprzypadkurelacjipolsko-ukraińskich,aletakżeukraińsko-rosyj-
skich.Tenarodybowiemwróżnychokresachwalczyłymiędzysobąopra-
wodomiastaijegohistorii,cooznacza,żeczłonkowietychspołeczności
postrzegalisięnawzajemzarównojakoDobcy”,jakiDinni”-obecnośćkażdej
ztychnarodowościwmieścieorazjejspojrzenienahistorięmiastastanowiły
zagrożeniedlatworzeniaspójnejijednolitejwizjiLwowa.Niemniejjednak,
wieluwspółczesnychtwórcówpodejmujepróbęzrozumieniaDdrugiej”strony.
Zdecydowanieniejesttołatwezadanie,gdyżkażdyzpisarzynależydopew-
nejgrupyspołecznejijegospojrzenienamiastozostałomuwpewiensposób
narzuconeprzezpamięćzbiorową.
Niecoinaczejwyglądasprawawprzypadkunarodów,któresąpostrzegane
wyłączniewobrębiekategoriiDinności”.Jakzostałowspomnianewcześniej,
najlepszymprzykłademsąlwowscyOrmianie.Wartotuprzywołaćsłowa
RolandaBarthes>a:DJakoswoićMurzyna,Rosjanina?Mamytupewnąfigurę
bezpieczeństwa:egzotyzm.Innystajesięczystymprzedmiotem,widowiskiem,
marionetką:wydalonynarubieżeludzkościnieczyhajużnabezpieczną
swojskość”27.
Kategorią,którejniesposóbpominąć,badającliterackiobrazmiastawielo-
kulturowego,jestmit.GdyidzieoLwówmitjestszczególnieinteresujący,gdyż
wielonarodowośćorazDwieloliterackość”miastastanowiąfundament,zktó-
regoczęstowyrastaliterackieoswajanieprzezautorautraconegomiejsca
26M.Głowiński:Labirynt.W:idem:Mityprzebrane.Kraków1990,s.182.
27R.Barthes:Mitdzisiaj.W:idem:Mitologie.Przeł.A.Dziadek.Warszawa2000,s.288.
—21—
