Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zapisywaniemiejsca,pamięćimit
Oileliteraturęrealistycznąinaturalistycznącharakteryzujezogniskowaniena
problemachrelacjimiasto-wieś,naspołecznychskutkachurbanizacjiiindustriali-
zacji[...],otylewliteraturzenowoczesnejmiastofunkcjonujejakowyzwaniewobec
tradycyjnychsposobówprzedstawiania.Problememdlamodernistówbyłozatem
nietylkosamozjawiskoprzyspieszonejurbanizacjiczywkroczenienanoweobszary
tematyczne,alekwestiaprzedstawieniamiasta,artykulacjimiejskichdoświadczeń,
wobecktórychkonwencjonalne,dziewiętnastowiecznesposobyprezentacjiwydawały
sięjużnieadekwatne13.
Pojawiłysięzatemtakienowestrategieorganizacjiwypowiedzizwiązanej
zdoświadczeniemprzestrzenimiejskiej,jakróżnewersjesymultanizmu
(poetyckie,jakwStrefieApollinaire>a,ipowieściowe,jakwUlissesieJoyce>a),
technikijukstapozycji,kolażeimontażeliterackie,atakżepoèmes-conversation
Apollinaire>a(radykalnaformaotwarcianaheteroglosjęmiasta14).Należy
takżedodać,żewtejperspektywiebadawczejinaczejfunkcjonujeteżrelacja
międzyliteraturąamiejskąrzeczywistością,gdyżDmiastostajesiętuczęsto
metaforąlubmetonimiąprocesówmodernizacyjnychczyprzekształceń
cywilizacyjnych”15.
Skomplikowanąiwielorakopowiązanązinnymiobszaramirelacjęmiejsca
iliteraturyRybicka-wśladzaPeteremBrownemiMichaelemIrwinem-
podsumowujenastępująco:
[ś]literaturajestpryzmatem,któryprzekształcaautentycznelociwmiejscaliterackie.
Możnateżjednakująćtęrelacjęwperspektywiegeografiiśrodowiskliterackich,gdy
konkretnemiejscastająsięprzestrzeniątwórczą,umożliwiającądziałalnośćliteracką
czyartystyczną.[ś]Generalniemówiąc,przyjmujesięobecnieijesttostanowisko
najczęściejspotykane,iżliteraturaimiejscageograficzneniesąwobecsiebieeksklu-
zywne,leczkomplementarne,prowadzącenieustannenegocjacje16.
Snującrozważaniaomieście,należyzwrócićuwagęnaantropologiczne
kategorieDobcości”orazDinności”-bardzoważnewkontekścieniniejszej
pracy-którestanowiąobecnieistotnyelementwspółczesnejmyślihuma-
nistycznej:dotyczątego,cowspólnedlawszystkichspołecznościmających
kontaktyzinnymiicosłużywpewnymstopniustrukturalizacjiświata.Jak
13Ibidem,s.9.
14Zob.ibidem,s.9-10.
15Ibidem,s.10.
16E.Rybicka:Odpoetykiprzestrzenidopolitykimiejsca.Zwrottopograficznywbadaniachliterackich.
DTekstyDrugie”2008,nr4,s.24-25.
—17—
