Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
PrzełamaniefrontuwschodniegopodGorlicaminapoczątkumaja1915r.
przezwojskapaństwcentralnychdoprowadziłonietylkodorozpoczęciaod-
wrotuwojskrosyjskichzGalicjiiKrólestwaPolskiego,aletakżedomasowej,
przymusowejmigracjiludnościcywilnej.Niepowodzeniawojenne,aprzede
wszystkimwynikająceznichdecyzjerosyjskichwładzwojskowychicywilnych
spowodowałybowiemprzemieszczaniesięwletnio-jesiennychmiesiącach
1915r.setektysięcymieszkańców,zarównozgubernipolskich,jakipowiatów
austriacko-węgierskiejGalicjiwgłąbmonarchiiRomanowów.Uchodźcą(tu-
łaczem,uciekinierem,wygnańcem)stałsięzatemprzymusowy,wmniejszym
stopniudobrowolny,uczestnikmigracji,anastępnietymczasowegopobytu
wlatach1915–1918wRosji.Dlazdecydowanejwiększościznichpoczątków
tułaczegolosunależydoszukiwaćsięwkoniecznościopuszczeniarodzinnych
miejscowościwwynikudziałańwojennych,narastającejfobiiuchodźczej,zmu-
szaniadowyjazdu–niekiedypodgroźbąutratyżycia–przezcofającesię
oddziałyrosyjskie,częstostosującetzw.taktykęspalonejziemi.Wrezultacie
wstosunkowokrótkimczasiewgłąbRosjiruszyłaliczącatysiąceuczestników
falauchodźcza.Główneszlakimigracyjnewiodłyprzezterytoriumwspółcze-
snejBiałorusiorazUkrainy.
Migracjanawschód,trwającadopóźnejjesieni1915r.,spowodowała,
żewpaństwieRomanowówznalazłosięokoło1000000uchodźcówzziem
polskich.Liczbataznajdujepotwierdzeniewdanychpolskichorganizacji
pomocowych,działającychwRosjiwlatachWielkiejWojny.WedługCen-
tralnegoKomitetuObywatelskiegoguberniKrólestwaPolskiegomiałyone
zarejestrować,tj.potwierdzić,dopaździernika1916r.dane744319uchodź-
ców.PolskieTowarzystwoPomocyOfiaromWojnyzkoleipodawałoliczbę
850000uchodźcówzKrólestwaPolskiego.RadaZjazdówPolskichOrganiza-
cjiPomocyOfiaromWojnyjużwmarcu1916r.dysponowałainformacjami
ookoło808000wygnańców.SzacunkibolszewickiegoKomisariatuPolskiego
wskazywałyzaś,iżwdwóchostatnichkwartałach1917r.orazwpierwszym
