Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Sącuda,będącudawiary,serca...
SerdecznyMistrzu,Tyśdziejówniemierzył.
Łokciemdziesiątkówlat,TywRuśuwierzył-
Wrozgłossięśmiejeodwiecznyszyderca
Awiaraidzieodsercadoserca,
Napływasłońcemwzimowegoducha
Inaglewiosnastrumieniamibucha...
SerdecznyMistrzu!Tojużlatczterdzieści
Minęłostrasznejwaśniiboleści;
TyśpierwszymLachem,któregodosiebie
ZapraszaRusin,wchacie,wsercumieści,
ZaTobąmodlidoWszechojcawniebie...
ToćmożeMistrzu,TyówLachserdeczny,
ImirzaTobązejdziebratni-wieczny!
Tymisłowamiwitałwroku1888przebywającegoweLwowiejegohonorowego
obywatela,JanaMatejkę,publicystaipoeta-PlatonKostecki.Owaniezwykła
laudacjanacześćMistrza,przechowywanaobecniewzbiorachDomuJanaMa-
tejkiwKrakowie1,obrazujeniezrealizowanyscenariuszrozwojupolsko-ruskich
stosunkówwGalicji,wktóregospełnieniewierzyłiautorwiersza,ijegobohater.
Rozwójruskiej(późniejnazywanejukraińską)narodowościwXIXwieku
wkrajuwspółdzielonymzPolakaminiemógłnastąpićbezwzajemnejkonfron-
tacji.Możliwośćdalszegozgodnegowspółżyciaobunarodowościnawspólnym
tereniewdobierozkwitającychnacjonalizmówzbiegiemlatstawałasięcoraz
bardziejniemożliwa.Zasadniczymproblemem,podkreślanymprzezRusinów,
byłakwestianieuznawaniaprzezPolakówludnościruskiejzanaród.Polacywi-
dzieliwswychwschodniogalicyjskichsąsiadachjedyniegrupęetniczną,anawet
jeśliużywalidojejokreśleniaterminów„naród”czy„narodowość”,tobynaj-
mniejniewnowoczesnymtychsłówrozumieniu.Większaczęśćpolskichelit
1
MuzeumNarodowewKrakowie-OddziałDomJanaMatejki(dalej:DJM),rkpsIX/2.795
-1888XII17,Lwów-AutografPlatonaKosteckiegozatytułowany:Lachserdeczny.DoMatejki
w„Koleart.lit.”Autorwierszprzedrukowałtakżewredagowanejprzezsiebie„GazecieNarodowej”
1888,nr289z16XII,s.1.
