Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
1.ZróżnicowanieEuropyŚrodkowo-Wschodniej
powstałodwudziestepaństwo(dotejlistymożnapodpewnymiwarunkamizaliczyć
takżefaktycznieniepodległe,lecznieuznawanemiędzynarodowoNaddniestrze)l
Wstatystykachtychnależałobytakżeująćfaktycznieniepodległeproklamowane
wczasiewojnywChorwacjiRepublikęSerbskiejKrajiny,któraniezdołałaobronićswej
niepodległości,orazproklamowanewczasiewojnywBośniRepublikęHerceg-Bośni
iRepublikęSerbską,którenaskutekporozumieniapokojowegozDaytonoficjalnie
podporządkowałysięwładzomcentralnymlPoważnewątpliwościbudziłobynatomiast
uwzględnianiewtymzestawieniuproklamowanychtzwlDonieckiejiŁugańskiej
RepublikLudowych,gdyżtopodmiotypowołanenapotrzebygeopolitycznejroz-
grywkiRosjiwzględemUkrainy,niżrzeczywiścieaspirującedoniepodległościlub
autonomiilOznaczato,żewciąguniespełna20lat,wEŚWpowstałodwanaście
nowychpaństw!WidaćtodoskonalenaprzykładziePolski,którawciąguzaledwie
trzechlat(1990-1992)nstraciła”wszystkichswoichsąsiadów:NiemieckąRepublikę
Demokratyczną(1990),ZwiązekSocjalistycznychRepublikRadzieckich(1991)oraz
CzeskąiSłowackąRepublikęFederacyjną(1992)l
Naosobnąuwagęzasługujerelacjamiędzyporządkiempolityczno-prawnym
aprocesamietnicznymiwomawianymregionielPopierwsze,zauważamyprocesy
(częstogwałtowne)wzakresiestrukturyetnicznejposzczególnychpaństw,zktórych
każde,bezwyjątku,dążydozapewnieniajednolitościetnicznejwdrodzeasymilacji
lubwysiedleń(raczejniewdrodzewymianyterytorium)lubdozastąpieniaidei
naroduetnicznegoideąnaroduetniczno-politycznego(nplczechosłowackiegoczy
jugosłowiańskiego)lPodrugie,należyzwrócićuwagęnaciągły,wspomnianyjużnie-
przerwanyprocespowiększaniasięliczbypaństwwEuropieŚrodkowo-Wschodniejl
PosecesjiKosowaiCzarnogórywydawałsięonbliskifinału,jednakzpowoduwciąż
nieuregulowanegostatusuNaddniestrza,trwającegokonfliktunaUkrainieipro-
klamowaniusamozwańczychŁugańskiejiDonieckiejRepublikLudowych,kwestia
powstanianowychpaństwlparapaństwmożebyćwciążaktualnal
Konsekwencjąpowstawanianowychpaństwliczneprzemieszczenialudności
(vide:czystkietnicznewBośniiHercegowinie,Kosowie,Chorwacji)idziałaniana
rzeczujednoliceniastrukturyetnicznejpodejmowaneprzezposzczególnerządy,
amająceznamionapolitykiasymilacyjnej(vide:Łotwa,Estonia)lNależyprzytympa-
miętać,żewkilkuprzypadkach(Słowacja,Słowenia,Chorwacja,Macedonia,Kosowo,
BośniaiHercegowina,Białoruś,Ukraina)mamydoczynieniazbrakiemwcześniej-
szychtradycjipaństwowychwsensieposiadaniaodrębnejpaństwowości(pozaepizo-
dycznymimomentami),awprzypadkudalszychkilkupaństw(Litwa,Łotwa,Estonia)
zkrótkimdoświadczeniemodrębnejpaństwowościzokresumiędzywojennegol