Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
9
rzadkobolesnychpraktyk.Krępowaniebandażemstópjapońskimdziewczętomzdo-
brychdomówbyłokiedyśakceptowanymdziałaniem,bynadaćprzyszłejkobiecie
więcejgracji,szykuiwykwintności,podobniejakwciążpraktykowanewniektórych
kulturachafrykańskichsiłowekarmieniedziewcząt(ang.forcedfeeding),takbyjuż
jakopełnoletnie,bardzootyłeniewiastydostarczaływiększejsatysfakcjiseksualnej
swoimmężom.Nietrzebazresztąsięgaćdoodległychobszarówkulturowych.Wy-
starczyzwrócićuwagęnaniepokojące,ba,nawetgroźnezjawiskowkręgukultury
europejskiejpolegającenapoddawaniuwłasnegociaładługotrwałymgłodówkom
itoniezpowodówmedycznychczyreligijnych,leczwłaśnieestetycznych.Szczup-
łość,nierzadkoprzeradzającasięwwychudzenie,możesięstaćchorobliwąwdo-
słownymznaczeniutegosłowaobsesjąmłodychludzi(wwiększościdziewcząt
ikobiet).Niełatwosprostaćowemureżimowiestetycznemu,nieponoszącprzytym
dużychkosztówpsychicznychizycznych.
WkulturzeZachodu,kulturzenamnajbliższej,ludziestająprzedwyzwaniemby-
ciadoskonalszymi,piękniejszymi,smuklejszymi,sprawniejszymi,anadewszystko
zewsządsąnawoływanidostawianiaoporunaturalnyminieuniknionymprocesom
starzeniasięiumierania.Medykalizacjawspółczesnychspołeczeństwsprzyjatemu
trendowi,umacniającparadygmatskazującynamarginalizacjęwszystkoto,cosięnie
wpisujewobowiązującykanon.Odmowauznania,negacja,niechęć,anawetwstręt
czyobrzydzeniewobecpozanormatywnejzycznościnieopuszczająwspółczesnego
człowiekasąznimnadalizapewnebędątakdługo,jakdługobędziewyposażony
wzyczneciało6.Odmowaakceptacji,którejpowodemjestwłaśnieciało,matakże
swójowielebardziejzłożonypowód,zamkniętygłębokowpsychicejednostki.Psy-
chikaiciało,jeśliniekorespondujązsobą,jeśliniesązgodne,stwarzająprzestrzeń,
wktórejprzebywaniemożesięokazaćbolączką,cierpieniem,stanemwiecznego
udręczenia.Nieprzystawalnośćpłciiciaładeniowananakilkasposobów,wzależ-
nościodstopniaowejnieprzystawalności,otwieraszeroki,wieloaspektowydyskurs
dotyczącyludzkichmożliwości„pojednania”tychdwuegzystencjalnieniepodwa-
żalnychpierwiastków:duchowego(tu:psychicznego)izycznego.Transpłciowość,
transseksualizm,transgenderyzmorazinterseksualizmtotylkoniektóreterminypo-
jawiającesięwrazzrozwojemtzw.transstudiówpoświęconychpoznawaniuzłożo-
nychzwiązkównieujmowanychwbinarnym,tradycyjnym,adlaniektórychnawet
uproszczonympodzialenato,cokobiece,ito,comęskie7.Tradycyjnerozumienie
płciipłciowościniedopuszczaistnieniaspołecznościInnych,tzw.„trzeciejpłci”.
KulturaZachodu,spotykająckulturypozaeuropejskie,niepotrałaodczytać(uczy-
niłatodopieropodługichbadaniachantropologicznych)postaci,takichjak:induski
hijra,tajskikatoey,arabskixanith,indiańskiberdacheczymaoryskiwhakawahine.
6Zob.J.Kristeva,Potęgaobrzydzenia.Esejowstręcie,tłum.M.Falski,WUJ,Kraków2007.
7Transpłciowośćnajszerszakategoriaopisującazmianępłcizarównowsensiebiologicznym,jak
ikulturowym;transseksualizmzespółdezaprobatypłci,inaczejgenderdysphoria;transgenderyzm
zaburzeniaidentykacjipłci,ukobietnazywanegynemimezą,umężczyznandromimezą;interseksu-
alizminaczejobojnactwo.Zob.J.Bator,TranswestytazTransylwanii.Krótkahistoriaucieleśniania
siętrans-ciał,„KulturaWspółczesna”2009,nr1(59);J.Warylewski,Oduszyuwięzionejwobcymciele
dopuszczalnośćchirurgicznejzmianypłciwświetleprawakarnego,artykułdostępnynastroniehttp://
transfuzja.org(dostęp:14XII2010).