Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.3.WOKÓŁPOJĘCIAKULTURA
1.3.1.Pojęciekultura
Wyjaśnienietreścipojęcia„kulturapracy”wymagazapoznaniasięztreściąpoję-
cia„kultura”i„kulturaorganizacyjna”.Pojęcie„kultura”jestwieloznaczne.Anawet
niemanicbardziejnieokreślonegoniżsłowokultura”[16,s.4].Łacińskie„cultu-
ra”wpierwotnymznaczeniuoznaczałouprawęroli.Używanejestnadalwtymzna-
czeniuwnaukachrolniczychibiologicznychkultura(uprawa)roślin,kulturabakte-
rii.Wjęzykupotocznymwystępuje„kultura”wwieluznaczeniach.Równieżwna-
ukachnadajesmuróżnątreść[38,s.71;kilkasetdefinicjizawartow[22]].
Wsensieoceniającym,człowiekakulturalnegowyróżniaprzestrzeganieobo-
wiązującychnorm,uprzejmość,dobreobycie,taktowność.Zachowaniemdaje
dowódswojejwiedzy,subtelnościuczuć,przestrzeganiazasadymoralnej.Przeci-
wieństwemjestczłowiekniekulturalny:wyróżniagoprostactwowzachowaniu,
brutalność,łamanieprawa(zakazów,nakazów,norm),obcemuzasadywspół-
życiaspołecznego.Zwróćmyuwagę,żepowyższewłaściwościodnosząsiędorela-
cjiczłowiekazinnymiludźmiigrupamispołecznymiiustalonymi(przyjętymi)
normamiregulującymiterelacje(stosunki).Człowiekkulturalnyocenianyjest
pozytywnie,niekulturalnynegatywnie.Ocenajestwykładniąznaczeniawłaściwo-
ścidlaoceniającego(pojedynczegoczłowieka,grupyspołecznej).
Wnaucepojęcie„kultura”masensopisowy.Każdespołeczeństwo,społecz-
ność,grupaspołeczna,pojedynczyczłowiek,posiadaswojąkulturę.Czymożna
wstosunkudonichstosowaćoceny:lepsza,gorsza?Nie,niemożna.Możnanato-
miastopisywaćukładprzedmiotów,zjawisk,procesów.Ukształtowanehistorycz-
niepojęcie„kultury”oznaczazespółwartościwytworzonychprzezczłowiekaw
wynikupracbadawczych(socjologia,antropologia),rozszerzonosenspojęciaoto
wszystkoconiewyrastasamoprzezsięzprzyrodyalepowstajedziękipracyczło-
wieka[38,s.73].
Działalnośćczłowiekaspowodowałapowstaniewytworówmaterialnych(na-
rzędzia,przedmiotyprzemysłowe,użytkowe,budownictwo,infrastruktura,środki
komunikacji,brońitp.)orazniematerialne(idee,poglądy,dzieła,wiedza,przeko-