Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pośmierciciałabyłaszczególnieważnadlawczesnychchrześcijan,
którychwiaraobiecywałaistnienienieśmiertelnejduszy.Tentemat
jestnadalaktualny.
Okrespodczasipoupadkucywilizacjigreckiejiprzejęciujej
kulturyprzezRzymianobfitowałwuczonychraczejkopiujących
ikomentującychgreckiedokonanianiżwynalazcówibadaczy.
WyjątkiembyłTeofrast(372−287p.n.e.).Wogromnejliczbiedzieł
zróżnychdziedzin,którenapisał(wedługniektórychźródeł−400),
znajdująsięmiędzyinnymi
Charaktery
,zawierająceportrety
literackieośmieszająceludzkiewady,wtymnadmiernągadatliwość,
skłonnośćdopochlebstwczygłupotę.Mimożedziełoniejest
kamieniemmilowymwrozwojupsychologii,stanowijednakkrok
naprzód.Pamiętajmy,żedotejporyzajmowanosięgłównie
abstrakcjamitakimijakdusza,arzadkokiedycharakterem
człowieka.Wtamtychczasachpsychologiabyłauznawana
zadziedzinęfilozofii,niezaodrębnąnaukę,więckażdezbliżeniesię
dorealiówżyciazasługiwałonauwagę.
Kolejnymczynnikiemniesprzyjającympsychologicznym
rozważaniombyłyniespokojneczasy−ciężkieipełneprzemocy.
PośmierciAleksandraMacedońskiego(323p.n.e.)natereniejego
byłegoimperiumszalaływojny.Akiedybrakujestabilności,
popularnościąnieciesząsięrozważaniafilozofówonieśmiertelności,
aleraczejastrologia,którapomaga(takprzynajmniejsądzono)
uniknąćśmierciiprzekonaniasięnawłasnejskórze,czyduszajest
nieśmiertelna.
Jednakiwtymtrudnymokresieznaleźlisiętacy,którzypracowali
nadrozwojemnauki.Epikurejczycy,sceptycyistoicy−każdaztych
szkółfilozoficznychnaswójsposóbusiłowałaporadzićsobie
wtrudnejsytuacjiinadaćsensludzkiemulosowi.
Epikur(341−270p.n.e.),odktóregoimieniapochodzinazwa
pierwszejzeszkół,byłosobąraczejspokojną,unikałszaleństw
iszukałprostychprzyjemnościniewzbudzającychnadmiernych
emocji.Psychologiiprzysłużyłsię,wskazującdwiepodstawowesiły
rządzącezachowaniamiczłowieka−przyjemnośćiból.Według
epikurejczykówwpodejmowaniuwszystkichdecyzjikierujemysię
dążeniemdorzeczyprzyjemnychiunikaniemprzykrych.Gdyby
Epikurpoświęciłwięcejczasunabadanietejteorii,mógłbynacisnąć
pedałgazuwrozwojupsychologiiiwyrwaćsiędoprzoduniczym
zwycięskizawodnikwwyścigachsamochodowych.Niestety,niezrobił
tego.
Sceptycydopsychologii,akonkretniedopoznawaniaświata,
podchodzilibardzonieufnie.Uznawali,żeniemożemywierzyć
zmysłom,ponieważnieprzekazująonerealistycznegoobrazuświata.
Niektórzy,jaknaprzykładPyrron(360−270p.n.e.),uważali,żeskoro