Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
duszy,którabyłaniematerialnaimogłaistniećniezależnieodmózgu,
czylibyłanieśmiertelna.
SporodopowiedzeniaoduszymiałrównieżsłynnyPlaton(427−347
p.n.e.).TenbyłyzapaśnikiuczeńSokratesazawzięcietępiłideę
zmysłowegopochodzeniawiedzy.Jegozdaniemistniałaobiektywna
wiedza,asposobemdotarciadoniejbyło„przypomnienie”jejsobie.
Platonwierzyłteżwistnienieidei,esencjizawartejwewszystkich
obiektach.Naprzykład:patrzącnakubekdokawywidzimytylko
jedenkonkretnyegzemplarz,aleprzecieżnaświeciesąmiliony
kubków.Wszystkiełączyfunkcja−„dokawy”.Dlategogdzieś
wnaszejduszymusitkwićideakubkadokawy.Możemyjąodnaleźć
dziękirozumowaniu.Cowięcej,wedługPlatonaideakubkabędzie
prawdziwszaniżsamkubek.
Platonpodchodziłdoduszydośćnowocześnie.Przyznawał
naprzykład,żedomyśleniapotrzebujemyenergii,chociażnie
precyzował,skądjąbierzemy.Innymjegowkłademwbadanianad
dusząbyłjejpodziałnaczęść:rozumną,impulsywnąizmysłową.
Częśćrozumnamiałaznajdowaćsięwgłowie,impulsywnyduch
wklatcepiersiowej,aczęśćzmysłowaukrywałasięwbrzuchu.
Wszystkietrzyczęściłączyłysięzapomocąkręgosłupa,anaczyniami
krwionośnymiprzesyłałyemocje.Platonbyłzwolennikiem
samokontroli,dlategouznawał,żetorozumkierujeimpulsem
izmysłami,czasemjednakdwiepozostałeczęściduszywymykająsię
spodjegopanowania.
Platonbyłnietylkouczniemsławnegofilozofa,alerównieżsam
nauczał.Jednemuzjegosłuchaczyprzypadłzaszczytkształtowania
przezwielewiekóweuropejskiejtradycji.MowatuoArystotelesie
(384−322p.n.e.).Wykształconywdziedziniemedycyny,miałpozanią
niezwykleszerokiezainteresowania,wśródnich:pamięć,percepcję,
motywacje,emocjeiosobowośćczłowieka.
Naturabadaczaskłaniałagodoobserwacji.Przeprowadzałsekcje
zwierzątikolekcjonowałokazybiologiczne.Zcałąpewnościąstąpał
poziemimocniejniżjegonauczyciel.Podzielał,coprawa,poglądy
Platonanazaletyrozumowania,aledalekomubyłodouznania
zmysłówzacałkowicieniegodnezaufania.Wprostprzeciwnie,
traktowałdoświadczeniazmysłowezapodstawęzdobywaniawiedzy
naukowej.Niestety,czasamikierowałsięteżmetafizyką.
Toonadoprowadziłagodoprzekonania,żewidzimynie
przedmioty,ajedynieichcechy.Naprzykładpatrzącnawronę,
widzimyczarnepióraiwielkośćptaka,możemyusłyszećkrakanie,ale
tonieznaczy,żewidzimywronęjakotaką.Naszczęścieobserwacja
odpowiedniejliczbywronpozwolinaszemuumysłowiposegregować
uzyskaneinformacje,apotemwyciągnąćogólnywniosek.Wtedy
wronazostanierozpoznanaizapamiętanajakogatunek.Taka
