Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnzelmaIw1260rokuustanowionyzostałkatedrą,potemjednakprzeniesionądo
Fromborka.PodLidzbark,8każeonzaczynaćbudowętamtejszegozamkuzaJana
IzMiśni,awkońcupiszezpowołaniemnaLidzbarskieRoczniki,żeEneasz
SylwiuszkazałrządzićbiskupstwemwarmińskimPawłowiLegendorfowi9.Pierw-
szeprzytoczeniezawierabłędyzarównowliczbieroku,jakiwimieniubiskupainie
możnawykazać,skądzostałozaczerpnięte.Natomiasttrzynastępneznajdująsię10
wpóŹniejpowszechnietaknazywanejKroniceKreczmera-Treteraiczujemysię
uprawnienidoprzyjęcia,żeKronikazwanawXVIwiekuLidzbarską,potem,gdy
TomaszTreternajpierwwrękopisierozpowszechnił,aMaciejTreterdalejpo-
ciągnąłidodrukuoddał,zmieniłaswąwcześniejsząnazwęnaKronikęTretera.
Przemawiazatymjeszczeconastępuje:
TreterprzeniósłszysięzRzymudoFromborkaprzełożyłwlatach1594-1595
kronikę,którądałmudziekanKapitułykatedralnejJanKreczmer,przepisaną
wkancelariilidzbarskiej11.GdybyKreczmer(+12V1604r.)alboTreter(+11II
1610r.)chcielipisaćwłasnąkronikę,tobezwątpieniadoprowadzilibydo
swoichczasów,azwłaszczaniepominęlibybiskupówHozjuszaiKromera.Nasza
kronikapodkoniecstajesiębardzoszczegółowaiurywasięnaglezrokiem1526.
MusiwięcbyćstarszaodKreczmera.Tegosamegodowodzitakżeuzupełnienie,
[222]którepominąłMaciejTreter,aktórebrzmi:zestarejkronikiwkancelarii
LidzbarskiejprzełożonaprzezTomaszaTreteraroku1594.
JakokronikaLidzbarskaodznaczasięponadtoszczególnymuwzględnieniem
LidzbarkawporównaniuzinnymimiastaminaWarmii.Itak,wspominaonaoblę-
żenieLidzbarkaprzezPrusów12,budowęzamku13,wzniesieniewewnętrznegokruż-
ganka,wodotryskuizewnętrznychmurówzamkowych14,zajęciezamkuprzezbi-
skupaMikołaja15,następniewyliczapożaryLidzbarkazlat1442,1497i152216,
niczegotakiegooinnychmiastachniemówiąc.Bardzoszczegółowoomawiasze-
ściotygodnioweoblężenieiostrzałLidzbarkaprzezksięciaAlbrechta,ilekuldzien-
niewystrzelono,jakonebyłygaszoneijakiewyrządziłyszkody.Znaczącejestdla
kronikito,pisarzpróczkuli,którapadłanazamek,wymieniajeszczekulę,która
uderzyławdomburmistrzaJerzegovonKnobelsdorfa17,którybyłjegoteściem,
aonsamzdajesiębyłprzytymobecnyiwszystkiemusięprzyglądał.
ZgodnieztymmusimyuznaćdaneFalkaopisarzukronikiKreczmera-Tretera
8Heilsberg,s.146.
9S.153
10Nas.64,76i102.
11WstępTretera.
12S.75.
13S.76.
14S.85.
15S.109.
16S.95,128i154.
17S.139.
6