Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Góralski,Kościelneprawomałżeńskie,Warszawa2006
ISBN83-7072-391-8,©byWydawnictwoUniwersytetuKardynałaStefanaWyszyńskiegowWarszawie2006
WstępdowydaniaII
17
(urzędowy)zbiórprawakanonicznego.Zawartośćtegodziełaorazko-
lejnychzbiorów,którew1582rokuweszływskładsłynnegoCorpus
IurisCanonici,atakżerozległaaktywnośćpisarskatzw.dekretalistów
stworzyłyprawdziwebogactwomyśliprawniczejtegookresuiwymow-
nieprzyczyniłysiędozbudowaniatrwałegosystemunormprawnych.
Podzieńdzisiejszypozostająoneniewyczerpanymźródłempoznania
ówczesnegoprawakanonicznego,wtymtakżemałżeńskiego.
Wspomnianojużwyżej,żewpełniukształtowanewśredniowieczu
kościelneprawomałżeńskie,którewiązałodotądsumieniachrześci-
janwobszarzestosunkówwyłączniekościelnych,zaczęłostopniowo
torowaćsobiedrogęrównieżdospołecznościświeckiej,uzyskując
powagępaństwową.OdIXstuleciapaństwowajurysdykcjasądowa
nadmałżeństwemzaczęłapowolizanikać.Odtądwięckościelnepra-
womałżeńskiestałosię–ażdopołowyXVIwieku–jedynymiwy-
łącznymprawemdlawszystkichnarodówchrześcijańskich,można
powiedziećprawem„międzynarodowym”.
Dorozwojukanonicznegoustawodawstwamałżeńskiegowepoce
nowożytnejprzyczyniłsięwznacznymstopniuSobórTrydencki
(1545-1563),którypoświęciłwieleuwaginietylkosakramentowimał-
żeństwaodstronydoktrynalnej,lecztakżedyscyplinarnej.Zarówno
soboroweorzeczeniadogmatyczne,m.in.natematsakramentalności
małżeństwaikompetencjiKościołanadtymsakramentem,jakinor-
mydyscyplinarne,należyuznaćzaskutekdalszegorozwojuprawa
małżeńskiego.
Wokresiepóźniejszym,dorozwojuustawodawstwamałżeńskie-
goprzyczyniłasiędziałalnośćpapieżynapoludoktrynalnym.Na
szczególnąuwagęzasługujątutajencyklikipapieży:BenedyktaXIV
Magnaenobisz1448,PiusaVIIILitterisalteroz1830iGrzegorzaXVI
Summojugiturz1832roku,poświęconesprawiemałżeństwmiesza-
nych,awięczawieranychmiędzykatolikamiawyznawcamiinnych
wyznańczyreligii.Gruntownazaśreformasądownictwakościelnego
nadmałżeństwemzostałaprzeprowadzonaprzezpapieżaBenedykta
XIVkonstytucjąapostolskąDeimiserationez1741,anastępniein-
strukcjąKongregacjiSoboruz1840,instrukcjąKongregacjiRozkrze-
wianiaWiaryz1883orazkonstytucjąapostolskąpapieżaPiusaX
