Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
RozdziałI:Edukacjakulturalnaizwiązanezniąkompetencje
Negocjacje—lokalne/globalne
Uprawiająckulturęlokalnie,wymagasiędziś,bodajbardziejniżkiedykol-
wiekwcześniej,świadomościkontekstówglobalnych,otwartościizrozumienia
innychniżwłasna,kulturowychnarracji.Wymógpoziomukompetencjiwydaje
siębardzopoważnymwyzwaniem.Podkreślićnależynieprzypadkowośćmó-
wieniawtymmiejscuokulturyuprawianiu(uprawie).Toklasyczneodczyty-
waniekulturyodcultusagrileżyupodłożaculturaanimiCycera,aleisamo
wsobiezakładawielekompetencjiizasadpostępowania.Beztychprocedur,
takjakwuprawieroli,oczekiwanyplonwkulturzeniewzejdzie1niezależ-
nieodtego,czymówimytuoupowszechnianiukultury,czyorozlicznychfor-
machtwórczości.Problememszczególnejwagi,byćmożeistotniejszymniż
pozostałe,jestzdolnośćwerbalizacjicelu,ponadsamo1takczęstewszak1
niepodbudowaneodpowiedzialnąrefleksjąndzianiesię”kulturyczyżyciakul-
turalnego.Podobniejakwuprawieroliniechodziojakąkolwiekrekultywację
gruntu,takiwkulturzecelowośćdziałaństanowićwinnakategorięnadrzędną.
Upowszechnianiekulturynaprowincjiwymagaszczególnegonamysłunadce-
lami.Wyzwaniemjesttunegocjacjapomiędzywartościamitego,coistotnelo-
kalnie,zwymogamikulturyglobalnejorazdostępnychwzorówkultury.
nTerytorializmstanowipewienpodstawowysystemzachowańcharaktery-
zującychorganizmyżywewłączniezczłowiekiem”14.Wyznaczanieterytoriów
wdobieglobalnychprzepływówkulturowychzmuszawręczdomierzeniatery-
torialnościprzedewszystkimnapoziomiementalnym.Zakorzenienie,ojakim
pisałaSimoneWeil15,jestwciążpodstawowymodniesieniemipotrzebą
wludzkiejegzystencji,jednaknarównizprzestrzeniąfizycznąitym,co
wniejistotne(domem,rodzinąetc.),wyznaczajeśrodowiskomedialne,od
czasopism,przeztelewizję,poInternet.Towtychprzestrzeniachodnajdujemy
terytoria,októredbamy,októrewalczymy,którenasdookreślają,którestano-
wiąonaszympoczuciuprzynależności.Lokalnośćstajesiękategoriąumowną
orazzindywidualizowaną.
Problemjednakoniejestnowy.JużStanisławOssowskiwpracyWięź
społecznaidziedzictwokrwizauważył,żenśrodowiskospołeczneniedasię
[...]wyznaczyćprzezfizyczneotoczeniejednostki,tzn.przezwskazanieosób,
książek,gazet,zktórymitajednostkamadoczynienia.Idzietuocałysplot
stosunkówspołecznych,którywtymsamymotoczeniumożebyćróżnydla
każdegoosobnika”16.Czykażdymaswąprywatną,osobistąlokalność?Co
14E.T.HALL:Ukrytywymiar.Warszawa,WarszawskieWydawnictwoLiterackieMuzaSA,
2009,s.25.
15S.WEIL:Wybórpism.Kraków,Znak,1991,s.247.
16S.OSSOWSKI:Więźspołecznaidziedzictwokrwi.Warszawa,PaństwoweWydawnictwoNa-
ukowe,1966,s.52.
