Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.11
TytułI.Przestępstwaskarboweiwykroczeniaskarbowe
1.Niepoczytalnośćijejprawnokarneskutki.Niepoczytalnośćjesttrze-
ciąokolicznościąuchylającąwinę(oboknieletniościiusprawiedliwio-
nychbłędów).Jejźródłemmogąbyćtylkotrzyprzyczyny:choroba
psychiczna,upośledzenieumysłowelubzakłócenieczynnościpsychicz-
nychoinnympodłożu(zarównopatologicznym,jakiniepatologicz-
nym).Jeżeliktóraśzwymienionychprzyczynsprawi,żesprawcaczynu
zabronionegoprzezKodekskarnyskarbowywczasiejegorealizacji
byłpozbawionycałkowiciezdolnościrozpoznaniaznaczeniaczynu,
awnieuchronnejtegokonsekwencjitakżemożliwościpokierowania
swoimpostępowaniemalboprzyzachowaniuzdolnościrozpoznania
znaczeniaczynuniebyłwstanieswoimzachowaniempokierować,
tomamydoczynieniazestanemniepoczytalności.Niemożnośćroz-
poznaniaznaczeniaczynuoznacza,żesprawcaniezdajesobiespra-
wyztego,coczyni,czytozewzględunaniemożnośćwłaściwejoceny
faktów,czysensumoralno-społecznegoiprawnegoswojegoczynu93.
Mówiącinaczej-sprawcanieprawidłowoodbierarzeczywistośćlubnie
maświadomościszkodliwościspołecznejswojegoczynuczyteżzdol-
nościkojarzenialubprzewidywaniaprzebieguzwiązkówprzyczyno-
wych,awszczególnościtego,żejegopostępowaniemożedoprowadzić
dookreślonychwustawieujemnychskutkówalbowywołaćinne,ujem-
nekonsekwencjeniewskazanewśródustawowychznamion94.Niemoż-
nośćpokierowaniaswoimpostępowaniemoznaczabrakhamulców
albostymulatorówdozachowaniasięzgodniezprawem95.Stannie-
poczytalnościsprawcywczasiepopełnianiaczynuzabronionegoskut-
kujebrakiemmożliwościpostawieniamuzarzutuzpowodutego
zachowania,stądteżustawastanowi,żetakisprawcaniepopełnia
przestępstwaaniwykroczeniaskarbowego.Wrezultacieniemożna
sprawcypociągnąćdoodpowiedzialnościkarnejskarbowej,awra-
ziewszczęciapostępowaniakarnegoskarbowegonależyjeumorzyć
(zob.art.17§1pkt2k.p.k.wzw.zart.113§1k.k.s.).Wobecsprawcy
93Por.M.Bojarski[w:]M.Bojarski,J.Giezek,Z.Sienkiewicz,Prawo…,s.186,oraz
W.Wolter[w:]M.Cieślak,K.Spett,W.Wolter,Psychiatriawprocesiekarnym,War-
szawa1977,s.35-37.
94V.Konarska-Wrzosek[w:]V.Konarska-Wrzosek,T.Oczkowski,J.Skorupka,Prawo
ipostępowanie…,s.64.
95Por.M.Cieślak,Polskieprawokarne.Zaryssystemowegoujęcia,Warszawa1994,s.341.
102
ViolettaKonarska-Wrzosek
