Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.133
Kodekskarny
4.PrzyjmującnormatywnycharakterpreambułyKonstytucjiRP
,założyćtrzeba,żesfor-
mułowanowniejdefinicjęNaroduPolskiegojakowszystkichobywateliRzeczypospo-
litej-wspólnotypolitycznejopartejnawartościach:prawdzie,sprawiedliwości,dobru
ipięknie(P
.Tuleja[w:]Konstytucja...,red.P
.Tuleja,s.23-24).Zasadniczegoznaczenia
nabieraprzetoprawnekryteriumdefinicjinarodu,jakimjestobywatelstwo(P
.Kardas
[w:]Kodeks...,red.W
.Wróbel,A.Zoll,art.133,nt9-10;por.J.Makarewicz,Kodeks...,
s.402).
Podmiotczynuzabronionego
5.Przestępstwozart.133k.k.macharakterpowszechny,azatemjegoznamionazrealizo-
waćmożekażdypodmiotzdolnydoponoszeniaodpowiedzialnościkarnej.
Znamionastronyprzedmiotowej
6.Znamięczynnościoweart.133k.k.określonojakoznieważanieNarodulubRzeczypo-
spolitejPolskiej.Wychodzączzałożeniaojęzykowejracjonalnościprawodawcy,przyjąć
trzeba,żeznamiętonależyrozumiećtaksamojakwprzypadkuprzestępstwzart.216
czyart.196k.k.Znieważeniembędziezatemwyszydzenie,ośmieszenielubokazanie
pogardywmowie,piśmie(wizerunku),apotencjalnienawetwgeście.Jesttojednakcoś
więcejniżlekceważenielubbrakwykazaniaoczekiwanegoszacunku.
7.Znieważaniejestznamieniemocharakterzeocennym,zaśjegonapełnienietreściąwią-
zaćsiępowinnozodwołaniemdoaktualnieobowiązującychwzorcówkulturowych.
Pomocnewtymzakresiemożeokazaćsięodwołaniedokryteriumwzorcaosobowego
wpostacirozsądnegoczłowieka(zob.M.Rodzynkiewicz,Modelowaniepojęćwprawie
karnym,Kraków1998,s.87in.;por.szerzejnatemattakiegowzorca:K.Lipiński,Wzor-
ceosobowewprawiekarnym,Warszawa2020).
8.NagruncieprzepisówKodeksuz1932r.,J.Makarewiczzwracałuwagę,żeznieważe-
nietowyrażeniepogardylublekceważeniewformieszczególniebrutalnej,wprzeci-
wieństwiedopublicznegolżenialubwyszydzania(J.Makarewicz,Kodeks...,s.402).
Jakkolwiekaktualnykształtomawianegoprzestępstwauległgruntownemuprzemode-
lowaniu-obejmujebowiemwłaśniewyłącznieznieważanie,anientylko”lżenieczy
wyszydzanie-poglądtenuznaćnależyzaaktualny.
9.NiestanowiznieważeniasformułowanienegatywnejocenywstosunkudoNaroduPol-
skiegolubRPaniichpublicznakrytyka,choćbydotkliwa.Znamiontypuczynuzabro-
nionegozart.133k.k.niezrealizujerównieżpomawianieNaroduPolskiegoookreślone
postępowanielubwłaściwości-ustawodawcawyraźniebowiemoddzielaznieważanie
odpomawiania(por.art.212i216k.k.)(takteżJ.Kulesza[w:]Kodeks...,red.M.Króli-
kowski,R.Zawłocki,art.133,nb24).Istotąznieważeniajestniezracjonalizowanaobra-
138
KonradLipiński