Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
|
EDYTACHROBACZYŃSKA-PLUCIŃSKA
niedawnowydanakompleksowamonografiaMarioliKondrackiej4.Zdrugiejstrony
toczysiędyskursnaukowyocharakterzerozproszonym,prowadzonynatematcha-
rakteruipoziomuaktywnościkobietwszerokorozumianejpolitycejużpo1989r.Jak
podkreślająbadaczeibadaczkizajmującysięróżnymizagadnieniami,któremożna
zamknąćjednąklamrą-historiikobietwPRL-u,pomijanietegookresuwbadaniach
naukowychczęstowynikazpowszechnegoprzeświadczeniaofasadowymcharakte-
rzeprojektowanejprzezwładzekomunistycznezasadyrównouprawnieniapłci,któ-
rawrzeczywistościmiałapozbawićkobietyichpodmiotowości5.Skutecznąpróbę
odkłamaniategostereotypupodjęłaMałgorzataFidelis,któradowodzi,żewłaśnie
wokresiestalinizacjikrajuiówczesnegowszechobecnegoterrorunastąpiłrzeczy-
wistywzrostekonomicznej(wykształcenie/zawód)ispołecznej(partnerskimodel
związku)niezależnościkobiet,pozwalającyprzyjąćtezęociągłościprocesuicheman-
cypacjizarównowsferzeprywatnej,jakipublicznej6.Krytycznawobeckontynu-
owanianurtutraktowaniaPRL-ujakprzysłowiowejflczarnejdziury”jestAgnieszka
Mrozik.Wjejopiniiokrestenwbadaniachnadhistoriąkobietjestpomijany,anawet
demonizowany,cowynika,jejzdaniem,zpopularnegowśrodowiskachfeministycz-
nychprzekonania,żeflPRLnietylkoodciąłkobietyodprzedwojennejmyślieman-
cypacyjnej,lecztakżezasprawą«fasadowego»równouprawnienia-pozbawiłjepo-
litycznejpodmiotowościisprawczości”7.Badaczkapostulujekoniecznośćoddania
głosusamymkobietom,conapotykanaoczywistenaturalneograniczenia,zwłaszcza
jeślianalizujemyokresstalinizmu.Badającaktywnośćdziałaczekkomunistycznych,
bazujezkoniecznościnamaterialewspomnieniowym8.Wartoodnotowaćponadto
najnowsząpublikacjęMagdalenyGrabowskiej,któraodchodzącodgłównegonurtu
badań,nanowostarasięukazaćaktywnośćdziałaczekpolskichkomunistycznych
organizacjikobiecychnatlehistoriifeminizmu.Zwracauwagęnarolę,jakąokrespo-
wojennymógłodegraćwgenealogiiemancypacyjnejkobietwPolsce9.Problematyką
aktywnościkobietwpolitycewlatach1944/45-1989zajmujesięrównieżNatalia
Jarska,badającapozycję,czylidefactoproblemrzeczywistego,władczegoudziału
irolikobietwaparaciepartyjnymPolskiejPartiiRobotniczej(PPR),późniejPolskiej
4
M.Kondracka,PosłankiisenatorkiIIRzeczypospolitej,Warszawa2017.
5
M.Niewiadomska-Cudak,Kobietywpolskich…,s.138.
6
M.Fidelis,Kobiety,komunizmiindustrializacjawpowojennejPolsce,Warszawa2015.
7
A.Mrozik,Wywołaćzmilczenia.HistoriakobietwPRL-u-kobietywhistoriiPRL-u,flTekstyDrugie”2011,
nr4,s.112-119;A.Mrozik,Pozanawiasemhistorii(kobiet),czylipoconamdziśkomunistki,flWakatOn-
-line”2014,nr3.
8
A.Mrozik,Prządki(po)rewolucyjnejrzeczywistości.Konstruowaniehistoriilewicywewspomnieniachpol-
skichkomunistekwlatachsześćdziesiątychXXwieku,[w:]Rok1966.PRLnazakręcie,red.K.Chmielewska,
G.Wołowiec,T.Żukowski,Warszawa2014,s.255-296.
9
M.Grabowska,Zerwanagenealogia.Działalnośćspołecznaipolitycznakobietpo1945rokuawspółczesny
ruchkobiecy,Warszawa2018,s.287.
