Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA
Definicjanawigacjinaprzestrzeniwiekówpodlegałaczęstejewolucji,jednakże
żadnanienegowałaistotytegorodzajudziałalnościludzkiejnaZiemi,jakimjest
przemieszczaniesięobiektuzjednegododrugiegopunktuwokreślonymśrodo-
wiskufizyczno-geograficznym.Najczęściejstosowanawliteraturzeprzedmiotu
definicjanawigacjimówi,że„nawigacja(ang.navigation)jesttoprocesbez-
piecznegoiefektywnegoprowadzeniaobiektupomiędzydwomapunktami”.
Jednakżewostatnichlatachnawigacjęrozumiesięjako„procesbezpiecznego
iefektywnegooperowaniastatkiem(ł)”[Urbański,MorgaśiKopacz2005].
Innadefinicjanawigacjiobejmujenietylkoprocesprowadzeniastatkuwczasie
przejścia,alerównieżnawigowaniestatkiemwczasierealizacjiinnychzadań.
Zmianywprocesienawigacyjnymstawiająprzednawigacjąinawigatoraminowe
zadaniawzakresiekształcenia,opracowaniawymagańnawigacyjnychdlarealizacji
pracspecjalnychorazmetodprowadzenianawigacjiwtrakcierealizacjiinnych
zadańniżtransportmorski[Urbański,MorgaśiKopacz2008].
Mówiąconawigacji,myślisięoróżnychjejrodzajach:
•morskiej–najstarszejinajbardziejrozbudowanej,któratowarzyszyludzkościod
początkówdziejów.Uprawianajestwśrodowiskumorskim,taknapowierzchni
morza,jakiwjegotoni;
•śródlądowej–uprawianejnawewnątrzlądowychzbiornikachwodnychirzekach;
•lotniczej–uprawianejwatmosferzeziemskiej.Tenrodzajnawigacjitowarzyszy
człowiekowiodczasupierwszychlotówbalonowych.FrancoisPilatredeRozier
byłpierwszymczłowiekiemnaświecie,który15października1783rokuwzniósł
sięnadziemiębalonem,napełnionymgorącympowietrzem;
•lądowej–towarzyszącej,choćnieświadomie,człowiekowitakdługo,jakonsam
przemieszczasięponaszejplanecie.Nawigacjąlądowązainteresowanosię
poważniepodkoniecXXwiekuzchwiląuzyskaniapowszechnegodostępudo
satelitarnychsystemówpozycjonowaniaorazrozwojuelektronicznejtechniki
obliczeniowej,umożliwiającejstworzeniemapelektronicznychorazpołączenie
ichzodbiornikamisystemówsatelitarnych;
•kosmicznej–uprawianejpozaatmosferąZiemskąodpołowylat50.XXwieku,
tj.odczasupierwszychlotówkosmicznych.Jesttonajmłodszy,alebardzo
dynamicznierozwijającysięrodzajnawigacji.Ciągłyrozwójmetodisposobów
wykorzystywanychwnawigacjikosmicznejwfunkcjirozwojutechniki
