Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kazirodztwojakoprzedmiotregulacjinowożytnychkodyfikacjiprawakarnego
nychzakazamiinakazamireligijnymi.Wczasachprzedchrześcijańskich
wyraźniedominowałotopierwszepodejście.Zanajbardziejnaganne,ico
zatymidzienajsurowiejkarane,uznawanebyłyteczynyzelementem
seksualnym,któregodziływtrwałośćzwiązkumałżeńskiegoiinteresy
majątkowerodziny.Wśródnichnapierwszymmiejscuwskazywanozdradę
małżeńską(cudzołóstwo),porwanieiuwiedzeniepannykaranezwykle
śmierciązaśwdalszejkolejności(isurowościkar)czyny,takiejaknierząd
czykazirodztwo
3
.
Podwpływemprzyjęciachrześcijaństwanastąpiławyraźnazmia-
nawoceniezachowańseksualnychjednostki,ujmowanychterazprzede
wszystkimodstronyichzgodnościznakazamiinaukąKościoła,orazstałe
zaostrzaniegrożącychzaniekar.OdpoczątkuŚredniowieczapaństwo
wkraczałowsferęnietylkojakoobrońcaustalonegoładuspołecznego,ale
takżejakoramiękarzącezagrzechprzeciwprzykazaniomboskim.Pociągało
tozasobąrozszerzeniekataloguczynówkwalifikowanychjakoprzestęp-
stwaprzeciwkomoralnościidobrymobyczajom,doktórychuproguepoki
3
NajstarszymkodeksemobejmującymprzestępstwaseksualnebyłbabilońskiKodeksHam-
murabiegozlat1792–1750p.n.e.Wśródnichwymieniał:cudzołóstwo,porwaniepanny,nierząd
ikazirodztwo.Zacudzołóstwogroziłokobieciezamężnejuduszeniewespółzkochankiem,zaś
mążcudzołożnikbyłkaranytylkogrzywną.Zauwiedzeniepannybędącejnarzeczonąinnego
uwodzicielpodlegałkarześmiercijakozłodziejcudzegomienia.Podobnąkaręwymierzanosprawcy
porwanianieletniej.Kobietazamężnazauprawianietajnegonierządubyłatopionawwodzie.Za
kazirodztwoojcazcórkąojcugroziłowygnanie,amatkizsynemkaraśmierciobojganastosie.
Najstarszeegipskieprzepisypochodzązok.1350r.p.n.e.ijednocześnienajstarszymiznanymi
dotąduregulowaniamiprawnymi.NależydonichustawakarnawydanaprzezfaraonaHormheba
(1319–1292p.n.e.),którawymieniakarętylkozacudzołóstwodlamężczyznytysiącbatów,adla
kobietyzmiażdżenienosa.Ustawatonieprzewidywałanatomiastkaraniakazirodztwazewzględu
nadopuszczalnośćmałżeństwbracizsiostrami,występującychczęstowkrólewskimrodziefaraonów
(tzw.kazirodztwodynastyczne).Wyjątkowodużąrozmaitośćwdziedzinieprzestępstwseksualnych
odnaleźćmożnawStarymTestamencieiprawierabinicznymstarożytnychIzraelitów.Wksięgach
Mojżeszakaraśmiercigroziłazacudzołóstwo,zgwałcenieizakazirodztwo.Wprawierabinicznym
utrzymanokaręśmiercizacudzołóstwoikazirodztwo,doktóregozaliczanoteżbigamię;natomiast
zgwałceniepociągałozasobąjedyniegrzywnęiwynagrodzeniezacierpieniaofiary,awpewnych
wypadkachobowiązekjejpoślubienia.Uprawianieprostytucjikaranebyłochłostą,awrazierecy-
dywyśmierciąlubobcięciemnosa,powiekiuszu.WprawiestarożytnejGrecjicudzołóstwokarane
byłogrzywną,alegdymążzłapałżonęnagorącymuczynku,mógłjabezkarniezabić.Zakazirodztwo
groziłakaraśmierci;porwaniegwałtiuwiedzeniekaranebyłygrzywną;pederastiautratąpraw
politycznych;bigamianiebyłakarana.Wewczesnymprawierzymskimzacudzołóstwoodpowia-
dałatylkożona,akaręwymierzałpaterfamilias,którymógłzabićiwspółwinowajcę,oileprzyłapał
ichobojenagorącymuczynku.Zczasemzacudzołóstwoodpowiadałtakżeimążzwyklekarany
grzywną.Ponadtopraworzymskieprzewidywałoteżkaralnośćnierządu,kazirodztwaiczynów
lubieżnych,por.M.Kuryłowicz,Prawaantyczne.Wykładyzhistoriinajstarszychprawaświata,Lublin
2006,s.38–43,75,87–88,99–100,145;W
.Nestorowicz,Przestępstwapłciowewdawnychkodeksachkarnych,
GłosSądownictwa1937,nr12,s.987–989.
33