Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
JoannaGodlewicz‑adamiec
Pomimoistnieniatoposuskromnościitego,żewieleówczesnych
dziełjestanonimowych,zachowałysięliczneimionaipodpisyśred-
niowiecznychartystów,atakżemówiąceonichświadectwa.Poko-
rzeprzeciwstawiałosiępoczuciedumy,aanonimowościpragnienie
sławy34.Gherlacus,twórcawitraży,okołopołowyXIIwiekuofiarował
opactwuwArnsteinoknoprzedstawiającedziejeMojżesza,wktórego
dolnympoziomiewidniejeautoportretzajętegomalowaniemtwórcy;
wokółbiegnieinskrypcjazprośbąoprzychylność,zawierającaimię.
NapoczątkuXIIwiekuweWłoszechdajesięzaobserwowaćzmianę
podejściadoartystów,zaśnamurachnowychkatedrwPizieiMode-
niepojawiająsięinskrypcjesławiącetwórcówzaangażowanychwich
powstanie,apocząwszyodpierwszychdziesięcioleciXIIIwiekuznane
imionawieluarchitektów,kierującychwielkimigotyckimiprzedsię-
wzięciamibudowlanymi.Wszystkotopozostawałowzwiązkuzprzed-
sięwzięciamibudowlanymiiartystycznymimiast.Licznetakżepod-
pisytwórcównaromańskichrzeźbachwNiemczech35.
Śladypodobnychtendencjiwidocznewtwórczościżyjącego
wpóźnymśredniowieczuOswaldavonWolkenstein,któregopieśni
zapisembarwnychkoleijegożycia.Tyrolczykbyłwędrownymrycerzem,
politykiemidyplomatą,żyjącymwrozpadającymsięświeciepóźnego
średniowiecza,człowiekiemwniemalwyniosłysposóbpewnymsiebie.
Zdrugiejstronybyłpoetą,kompozytoremipieśniarzem.Częstopozor-
nieniezdarny,surowywswoichpieśniachiwżyciu,okazujesięjedno-
cześniewrażliwyczywręcznadwrażliwy,wyczulony,oniespotykanej
dotejporyintensywnościuczuć.Wydajesięczłowiekiembliższymrene-
sansuniżśredniowiecza:prawieżadenpoetaposługującysięjęzykiem
niemieckimniemówiłflosobie”takświadomieiniewprowadzałsiebie
samegoiswojegowłasnegoimieniabezoporówdoswojejtwórczości36.
34E.Castelnuovo:Artystał,s.268.
35Ibidem,s.284–292.
36OswaldvonWolkenstein:DieLieder.Mitelhochdeutsch-deutsch.InText
undMelodienneuübertragenundkommentiertvonK.J.Schönmetzler.Mün-
chen1979,passim.