Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Przedsiębiorczośćiprzedsiębiorcanastykuekonomiiipsychologii
35
PrzyjętadefnicjaprzedsiębiorczościjestzgodnazrozumieniemGartnerow-
skim,czyliutożsamiaprzedsiębiorczośćzfaktemzainicjowanianowejfrmyprzez
jednąosobę(możetobyćaktsamozatrudnienia)lubteżzespółosób(Gartner,
1989).PodejściedoprzedsiębiorczościwramachGEMmacharakterprocesowy,
wyodrębniasiętrzyetapy.Zewzględunafazę,wjakiejznajdujesięprzedsiębior-
ca,określasięgojakopreprzedsiębiorcę,nowegoprzedsiębiorcęlubwłaściciela
dojrzałejfrmy.Preprzedsiębiorcanierozpocząłjeszczedziałalnościgospodarczej,
alematakizamiarlubjestwjejwstępnejfazie,czylido3miesięcyodzałożenia.
Nowyprzedsiębiorcatoktoś,ktozałożyłdziałalnośćiprzedprzeprowadzeniemba-
daniaznajdowałsięmiędzy3.a42.miesiącemjejfunkcjonowania(okres3,5roku
uznajesięzakrytycznywdziałalnościprzedsiębiorczej,ajegoprzetrwanieświad-
czyosukcesiepierwszegoetapu).Właścicieldojrzałejfrmyfunkcjonujenarynku
dłużejniż42miesiące(3,5roku).
JednymzpodstawowychwskaźnikówwmetodologiiGEMjestwskaźnikcał-
kowitejprzedsiębiorczościwewczesnejfazie(preprzedsiębiorcaiwłaścicielnowej
frmy)TEA(TotalEarly-StageEntrepreneurialActivity).W2004rokuwynosił
ondlaPolski8,83,zaśw2011i2014roku9,03(ok.2,4mlnosób).Średniadla
UEwynosi8%(25,3mlnwUE).Właścicieledojrzałychfrm(działającychpowyżej
3,5roku)stanowią6,5%dorosłejpopulacjiwPolsce(6,4%wUE),preprzedsię-
biorcy5,1%(4,8%wUE),zaśnowiprzedsiębiorcy4,3%(3,3%wUE).Biorąc
poduwagęzmianywstrukturzeprzedsiębiorcówwostatnichlatach,należywy-
ciągnąćwniosek,żeutrzymujesięwysokiudziałprocentowyprzedsiębiorcówwe
wczesnejfazierozwojuijednocześniezwiększasięudziałdojrzałychfrmnarynku
polskim.
Przedsiębiorczośćjestdziedzinązdecydowaniezdominowanąprzezmęż-
czyzn.WPolscewkażdejkategoriiwiekowejtomężczyźniczęściejprowadzą
własnąfrmę,odsetekkobietjesttuo30–60%niższy.Polskapodtymwzględem
nieodbiegaodśredniejUE,gdziekobietyrozpoczynająwłasnybiznesprzeciętnie
dwarazyrzadziejniżmężczyźni(Tarnawaiwsp.,2014).WedługRaportuGEM
2017,wPolscena10mężczyznplanującychzałożeniewłasnejfrmywciągu
trzechlatprzypadło7kobietmającychtakiesameplany(Tarnawaiwsp.,2017).
ZainteresowaniekobietwPolscewłasnymbiznesemwyraźniewzrasta.Ponad
19%kobietwbadaniuzrealizowanymw2016r.deklarowałochęćzałożeniafr-
mywciągutrzechlat,too46%(tj.6p.p.)więcejniżw2014r.(Tarnawaiwsp.,
2017).Największyudziałmężczyzn-przedsiębiorcówodnotowujesięwwieku
ok.40lat,przyczymutrzymujesięonnawysokimpoziomiedookoło55.roku
życia.Dużywzrostudziałumężczyzn-przedsiębiorcówobserwujesięteżpo60.
rokużycia.Zkoleinajwiększyudziałkobietprowadzącychwłasnądziałalność
gospodarcząprzypadanawiek34–37lat.Ponadpołowaprzedsiębiorcówwprze-
szłościdoświadczyłapracynaetacie,natomiastcodziesiątywłaścicielfrmypro-
wadzijednocześniewłasnybiznesijestzatrudnionynaetacie.Przedsiębiorcy
deklarująopołowęwyższeprzeciętnezarobkiniżosobypracującenaetacie
(CzarnikiTurek,2012).