Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Jakośćżyciaprzedsiębiorców.Międzydobrobytemadobrostanem
niejzadaniami,atakżewyzwaniamiisytuacjaminowymi,trudnymiczyobciąża-
jącymi.Wynikibadańnadosobowościowymiwyznacznikamiprzedsiębiorczości,
zrelacjonowanewpodrozdziale1.2.1,wskazywałynaistnieniepewnejspecyf-
kipsychologicznejosóbpełniącychrolebiznesowe,nabaziektórejmogąone
uzyskiwaćefektywnośćwśrodowiskugospodarczym,poczynającodfaktycznego
zainicjowaniafrmy,poprzezróżneaspektyjejfnansowejiorganizacyjnejprospe-
rity,popoczucieodniesieniasukcesubiznesowegopromieniującegonainne
aspektyżycia.Wskazanonaznaczeniepotrzebyosiągnięć,poczuciewewnętrznej
kontroli,skłonnośćdoryzyka,atakżenatecechy,któreistotnezperspektywy
niniejszejmonografi,czyliczynnikiWielkiejPiątki(raczejniskaneurotyczność,
wysokaekstrawersja,otwartośćnadoświadczeniaisumiennośćorazumiarko-
wanaugodowość)ikorzystneprzekonanianawłasnytematwzakresiesamooce-
ny,nadzieinasukces,przekonaniaowłasnejskuteczności.Dysponowanieprzez
przedsiębiorcęzestawempowyższychpredyspozycjiosobowychmożnauznać
zaelementindywidualno-środowiskowegodopasowania(Person-environmentfit
model)(VanHarrison,1987).Modelindywidualno-środowiskowegodopasowania
jestprzydatnydowyjaśnieniaiprognozowanianegatywnychipozytywnychwyni-
kówinterakcjiczłowiekaiśrodowiskapracy.Negatywneskutki(np.stres)występu-
wmomenciedefcytupostroniezasobówosobistychiniemożnościsprostania
wyzwaniomwpracy.Dopasowanieczłowiekadowymagańśrodowiskaprzyczy-
niasięnatomiastdoefektywności,satysfakcji,zdrowiapsychicznegoifzycznego
orazpoczuciadobrostanu.Wartonadmienić,żezbrakiemadekwatnościmamy
doczynieniarównieżwsytuacjinadmiaruzasobówpracownika.Pojawiasięwów-
czasniezaspokojeniepotrzeb,ambicji,coskutkowaćmożefrustracją,napięciem
istresem(MerecziAndysz,2010).
PodobnezałożeniaodnajdujemywkoncepcjiosobowościzawodowejJ.Hol-
landa(Holland,1985).Badaczteninteresowałsięwpływemczynnikówosobo-
wościowychorazśrodowiskowychnapodejmowaneprzezczłowiekadecyzje
zawodowe.Opracowałtypologicznąteoriękarierzawodowych,któraposłużyła
wyjaśnianiupowiązańmiędzypowyższymiczynnikami.Punktemwyjściajestwy-
różnieniesześciutypówosobowościzawodowejiprzyjęciezałożenia,żeludzie
posiadającechykażdegotypuwhierarchiczniemalejącymnatężeniu.Najsilniej-
szazbieżnośćjednostkizdanymtypem(tzw.typemdominującym)rozwijasię
napodstawiedoświadczeńżyciowychimadecydującywpływnaprzebiegkariery
zawodowej,samopoczucieczłowiekawkontekściejegozadańzawodowych,sa-
tysfakcjęiuzyskiwaneefekty(Lamb,Hurst,Kennedy,1996).Owetypyto:(1)reali-
styczny(pracujeznarzędziami,maszynamiirzeczami,posiadazdolnościmanual-
neorazzwiązanezmechaniką),(2)badawczy(lubibadaćzjawiskaabstrakcyjne,
kulturowe,fzyczne,chętnierozwijateorie,posługujesiępojęciamiabstrakcyjny-
mi,poszukujeprawdy,dążydozrozumieniaotaczającegoświata),(3)artystyczny
(preferujezachowaniakreatywne,umożliwiająceekspresjęsamegosiebie,posia-
dazdolnościartystycznewzakresiesztuki,muzyki,aktorstwa),(4)społeczny(ma
zdolnościspołeczneioświatowe,lubipomagaćinnym,edukować,informować),
(5)konwencjonalny(preferujepracęzdanymi,ichporządkowaniemistrukturą,
mauzdolnieniabiurowe).Występujejeszczetyp(6)przedsiębiorczyistotny