Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
19
Skomplikowanaiwieloaspektowanaturajakościżyciawynikazezłożonego
charakterużyciaczłowiekajakojednostkifunkcjonującejwzłożonychstruktu-
rachspołecznych,kulturowych,zawodowych.Przytymwszystkimnależypa-
miętać,żejakośćżyciakształtujesięwdługimokresieiwpływnaniąmają
czynnikizewszystkichsferżyciaczłowieka.Dlazrozumieniaprocesukształ-
towaniasięjakościżyciamożnaposłużyćsięmodelemfunkcjonowaniaży-
ciaczłowieka
,wktórymmożnawyróżnićtrzygłównegrupyczynników:
1.Czynnikistrukturalne,wśródktórychwyszczególnićmożnaczynniki
somatyczne(biologiczne),osobowościowe,warunkizewnętrzneiśro-
dowiskoweorazroleipozycjespołeczne.Czynnikitenależądowzględ-
nietrwałychistabilnychukładówdlategoteżmożnajeokreślićmianem
czynnikówstrukturalno-obiektywnych.
2.Czynnikikonstelacyjno-fenomenologicznesązwiązaneztymwjaki
sposóbjednostkaokreślaswojewłasneracjeiwartości,celeizadania
życiowe,wzoryistandardyosobowe.
3.Czynniki
samorealizacyjne
(subiektywno-obiektywne)
tworzą
się
wwynikuciągłychinterakcjidwóchpoprzednichgrupczynników.Do
czynnikówsamorealizacyjnychzaliczyćmożnascenariuszeiproblemy
życiowe(scenariuszżyciowyskąpca,podróżnika,przedsiębiorcy,nie-
udacznika,alkoholika,pracoholika,itp.)orazrealizacjęzasobówżycio-
wychczylipotencjałużyciowego(siłafizyczna,intelekt,wiedza,umiejęt-
ności,środkimaterialne,stosunkiwsferachwładzy,itp.).
Zukładurelacyjnegotrzechgrupczynnikówmodelufunkcjonowaniaży-
ciaczłowiekawyłaniasięjegomiejsceżyciowe,czylikomplekspozycjiiról
orazrelacjispołecznych,zasobnościmaterialnej,intelektualnejipozycji
przestrzennej.Miejsceżyciowedanegoczłowiekaorazjegorefleksjenad
dotychczasowądrogążyciową,doświadczeniamiwcałymdotychczasowym
okresieżyciaimplikująocenywłasnejsytuacji,tzw.bilansżyciowy.
Wszystkiewymienioneelementymodelufunkcjonowaniażyciamająwpływ
15.Z.Zaborowski,E.Rydygier,Modelfunkcjonowaniażyciaczłowieka,[w:]J.L.Krakowiak
(red.)Ochronaśrodowiskaczłowiekaajakośćżycia,CentrumUniwersalizmuprzyUni-
wersytecieWarszawskim,PolskaFederacjaŻycia,Warszawa1999,s.17–27.
