Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
EdwinTytyk
Zbiegiemczasujednakzaczętodoceniaćichrolęjakowytwórcównarzędzi
iproduktówniezbędnychdożycia.Nawsipojawilisięfachowcy:młynarz,kowal,
gorzelnikipiwowar.Bylitoludziedobrzeobeznanizróżnymi,skomplikowanymi
niekiedytechnikamiitechnologiami.Wiedzęiumiejętnościtechnicznezdobywali,
praktykującumistrzów,uznawanychprzezcechyrzemieślnicze.Nieistniałyszko-
łyrzemiosła.Pierwsząszkołęrachunkowąocharakterzetechnicznymotwarto
uschyłkuŚredniowiecza,wroku1370wBrugii(Belgia).
PrzełomowymwydarzeniemhistorycznymnaprzełomieXIXiXXwieku,ma-
jącymzasadniczywpływnawartościowanietechnikiidziałalnościwytwórczej
człowieka,byłazmianasposobuwytwarzania:zrzemieślniczegonaprzemysłowy,
któryzacząłwyraźniedominować.Początkitejzmianyzaczęłysięzarysowywać
jużwpołowieXVIIIwieku,gdyzaczętobudowaćróżnemaszynyuwalniające
człowiekaodwysiłkufizycznego,azwłaszczanapoczątkuXIXwieku,gdypo-
znanonoweźródłaenergiipotrzebnejdonapędumaszyn:paręwodną,apóźniej
elektryczność(wiekparyielektryczności).Okres1750-1914jestnazywanypierw-
sząrewolucjąprzemysłowąwEuropie,gdyżzmianysposobuwytwarzaniaspowo-
dowałycałyłańcuchzmianekonomicznych,społecznychikulturowych.Nastąpiły
onewbardzoszybkim,nieewolucyjnymtempie,dotądniespotykanymwrozwoju
społeczeństw.Upowszechniłasiępracanajemnaprzymaszynachjakowynik
znacznejmechanizacjipracwytwórczychorazskupieniaśrodkówpracywrękach
fabrykantów,którzydążylidomaksymalizacjizysków,głównieprzezzwiększanie
skaliprodukcji.Bezpośrednimskutkiemrozwojutechnikiwytwórczejbyłopo-
wstanienowejklasyspołecznej-proletariatu,którywpóźniejszymokresieodegrał
bardzoważnąrolęhistoryczną,ozasięguogólnoświatowym.
PrzełomwiekówXIXiXXcharakteryzowałsięgwałtownymprzyspieszeniem
rozwojuwytwórczości,przejściemodrzemieślniczegosposobuwytwarzaniado
przemysłowego,umożliwiającegowzrostproduktywnościiwydajnościuzyskiwa-
nywwynikumechanizacji,automatyzacjiizmianworganizacjipracy.
Istotąrzemieślniczegostyluprodukcjibyłoto,żewyróbbyłwykonywanyod
początkudokońcaprzeztęsamągrupęosób,zktórychjedna-mistrz-decydowa-
łaoprzebiegucykluwytwórczegoiowszystkichcechachwyrobu.Produktmiał
znamionaindywidualneimógłbyćutożsamianyzokreślonymstylem,charaktery-
stycznymdlawytwórcy.Cenionabyłajakośćwykonywanychwyrobów,askala
produkcjibyłajednostkowa.DokońcaXVIIIwiekuposługiwanosiępojęciem
właściwegoczasunawykonanieokreślonejpracy.Czaszadługioznaczałbrak
umiejętnościlublenistwo,aczaszbytkrótkibyłutożsamianyznieuczciwąkonku-
rencją.Pomysłzwiększaniawydajnościpracybyłokreślanyjakowysoceskanda-
liczny[18].
Rozwijającysięhandelzkoloniamiotworzyłnowe,nieznanewcześniejmożli-
wościszybkiegozyskuispowodowałodejścieodparadygmatu„dobrejjakości”na
rzeczparadygmatu„dużejilości”wyprodukowanychdóbr.Tospowodowałowzrost
zapotrzebowanianatechniczneśrodkiwytwarzania:narzędzia,maszynyiinne
urządzeniatechnologiczne.Corazwyraźniejzaznaczałasiętendencjadorozwijania
