Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
BożenaDziemidok-Olszewska
Rolaparlamentuwprocesietworzeniapodstawbezpieczeństwapaństwa
polegana:
1)stanowieniuprawawdziedziniebezpieczeństwa(zmianaKonstytucji,
ustawy,uchwały),
2)możliwościzarządzaniareferendum,
3)kontrolipoprzezkomisjeparlamentarne,prawiekontrolirząduoraz
administracjirządowej,atakżekontrolowaniewykonywaniaustaw,
4)udzialewpowoływaniuiodwoływaniucentralnychorganówpaństwa,
np.PrezesaRadyMinistrów,PrezesaNajwyższejIzbyKontroli,Rzecz-
nikaPrawObywatelskich.
DoSejmuiSenatu,wmyślart.10ust.2orazwart.95ust.1Konsty-
tucji,należysprawowaniewładzyustawodawczej,wtymstanowienieustaw
wdziedziniebezpieczeństwa.Zpunktuwidzeniabezpieczeństwapaństwa
istotnesątakżeinneuprawnieniaprawodawczeparlamentu:uchwalanie
ustawyozmianieKonstytucji,uchwalanieustawybudżetowejorazprawo
inicjatywyustawodawczej(15posłów,Senat).
ZakresustawodawczychkompetencjiSejmuiSenatujestpraktycznienie-
ograniczony,sąonejedynymiorganamiposiadającymiuprawnieniaustawo-
dawcze,dysponująwięcwyłącznościąustawodawczą(Konstytucjaz1997r.
nieprzewidujemożliwościwydawaniaprzezrządaktówprawnychzmocą
ustawy).WwypełnianiufunkcjiustawodawczejSejmiSenatograniczone
sąjedynieprzepisamiKonstytucji(organywładzypublicznejdziałająna
podstawieiwgranicachprawa,art.7).Ustawodawstwoparlamentumabyć
zgodnezKonstytucją,czyliwskazanymiwniejzasadamiinormami,ma
takżebyćuchwalanezgodniezproceduramistanowieniaustaw,zawartymi
wKonstytucjiorazregulaminachizbparlamentarnych.
UprawnieniemSejmuiSenatuzdziedzinybezpieczeństwajestwyrażenie
zgody,wdrodzeustawy,naratyfikacjęiwypowiedzenieumowymiędzynaro-
dowej,jeślidotyczyonasprawwyszczególnionychwart.89ust.1Konstytucji.
Sejmposiadakolejneuprawnieniazwiązanezbezpieczeństwempań-
stwa.Jestto,zgodniezart.116ust.1Konstytucji,decydowaniewimieniu
Rzeczypospolitej,ostaniewojnyizawarciupokoju.Wprowadzeniestanu
wojnymożemiećjedyniecharakterobronny,gdyżdopuszczalnejesttylko
wprzypadkuzbrojnejnapaścinaterytoriumpaństwalubgdyzumówmię-
dzynarodowychwynikazobowiązaniedowspólnejobronyprzeciwkoagre-
sji(art.116ust.2).Stanwojnyjestadresowanydoinnegopaństwaido
społecznościmiędzynarodowej,pociągazasobąskutkiwynikającezprawa
międzynarodowego,np.podjęciedziałańzbrojnychwobecinnegopaństwa,
