Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mogęwięcstwierdzić,żeproblematykaksiążkiwpisujesięwpolskąimię-
dzynarodowądyskusjęnatematrelacjimiędzyfunkcjamiuniwersytetuarynkiem
pracyorazstrukturąspołeczną,oczywiściewkontekścietegonajbardziejmnie
interesującego,tytułowegoproblemu,jakimjestinflacjadyplomuakademickiego
iprzeedukowaniespołeczeństwa.
Wznaczeniunajogólniejszymmojapracamieścisięwparadygmaciespołecz-
negokonstruktywizmu8.Zgodnieznimniezakładamistnieniaabsolutnejprawdy
iwiedzy9.Myślęrównież,żeżyciespołeczne,biografiaitożsamośćludziniemają
nigdycharakteruesencjalnego,leczstanowiąwypadkowąróżnorodnychmechani-
zmówitendencjirozwojowych,sąwięckonstruktamispołecznymi.
Konstruktywizmspołecznywywodzisięzsocjologiiwiedzy,którastanowi
dyscyplinęnaukowązajmującąsięanaliząspołecznegotworzeniarzeczywistości10.
Stanowiskokonstruktywistycznegłosi,żezarównorzeczywistość,jakiwiedza
niecharakteryzująsięwartościamiobiektywnymiibezwarunkowymi.Jestono
przeciwstawnedozałożeńobiektywizmu,wedługktóregoistniejerealnyświat
ostrukturalnejbudowie,dziękiczemumożebyćonpodmiotowoodwzorowywa-
nywprocesiemyślenia11.
Najogólniejwięcrzeczujmując,zwolennicykonstruktywizmuprzeczątrady-
cyjnemuprzekonaniuomożliwościuzyskaniaobiektywnejprawdyorazwiedzy
dotyczącejrealnegoświata.Tymsamymzakwestionowaniuulegaobiektywistycz-
ne(realistyczne)przesądzenieepistemologiczne.Badaczeopowiadającysięzakon-
struktywistycznymmodelempoznaniatwierdzą,iżwiedzapoleganakonstruowaniu
(tworzeniu)nprawdy”orzeczywistości,akonkretniej–pewnegojejwariantu,anie
naodkrywaniuowejnprawdy”
.Przyczymzakładasię,żewariantówtejżenprawdy”
możebyćbardzowiele.Poglądtenwynikazprzekonaniakonstruktywistówdotyczą-
cegotego,iżświatbędącyprzedmiotempoznanianieistniejewsposóbobiektywny,
awięcpozakulturowo12.HalinaZborońwyjaśniatonastępująco:njeślizatemwszyst-
koto,costajesięprzedmiotemnaszychzainteresowańpoznawczych,jestrozpozna-
wanedziękiokreślonym»filtrom«kulturowymipoprzeznie,tonależyprzyjąć,że
8
Wodniesieniudoesencjonalizmuikonstruktywizmupor.np.A.Gromkowska-Melosik,Edu-
kacjainierównośćspołecznakobiet.Studiumdynamikidostępu,OficynaWydawniczanImpuls”
,
Kraków2011;T.Andrews,WhatisConstructivism?,nmeGroundedmeoryReview”2012,11(1);
P
.L.Berger,T.Luckmann,Społecznetworzenierzeczywistości.Traktatzsocjologiiwiedzy,Wy-
dawnictwoNaukowePWN,Warszawa2010.
9
NatematspołecznejkonstrukcjiprawdyiwiedzywujęciupoststrukturalizmuM.Foucaultapor.
Z.Melosik,Postmodernistycznekontrowersjewokółedukacji,EDYTOR,Toruń-Poznań1995.
10
P
.L.Berger,T.Luckmann,Społecznetworzenierzeczywistości,op.cit.,s.7-8.
11
Ł.Leczykiewicz,ErnstaGellneraobronawizjiświataoświeceniowego,[w:]A.Pałubicka,A.Kowal-
ski(red.)Konstruktywizmwhumanistyce,OficynaWydawniczaEpigram,Bydgoszcz2003,s.67.
12
H.Zboroń,Konstruktywizmspołeczny–noweteoretycznepodejściewbadaniachnadgospodarką,
nPrakseologia”2009,nr149,s.68-69.
15
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
