Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
podlegającymsułtanowi„DobrzeChronionymKrainom”(jakokreślali
jesamiOsmanowie)niejestcałkowiciebłędna.Coprawda,doXVII
wiekuwykształconekręgiwStambulenieidentyfikowałysię
zTurkami;wręczprzeciwnie–wwyrażeniachtakichjak„turecki
intrygant”czy„niedorzeczniTurcy”słowotomiałopejoratywny
wydźwięk.Niemniejwytwornaformatureckiegobyławpaństwie
językiemurzędowymorazuniwersalnąmowąelit.Wezyrmógłbyć
zpochodzeniaAlbańczykiem,ChorwatemczyAbchazem,ale
wewszystkichsprawachurzędowychiwwiększościtekstów
literackichposługiwałsięjęzykiemtureckim,nieswoimojczystym.
Jakojęzykwładzytureckicieszyłsięprestiżemwcałymimperium.
Cowięcej,mimourągania(pogardy),osmańskaelitanajwyraźniej
zawszeuważałamuzułmańskichTurkówzanajbardziejgodnych
zaufaniasułtańskichpoddanych.OsmańskimpodbojomnaBałkanach
wXIViXVwiekutowarzyszyłotureckieosadnictwo,apozajęciu
Cypruw1573rokuwładzaprzezkilkalatsiłąprzesiedlałanawyspę
TurkówzAnatolii.Czasamideportowanotych,którzyusiebiebyli
wichrzycielami,aleprzenoszonoichzintencją,żewodległym
terytoriumbędąstanowilizalążeklojalnejOsmanomspołeczności.
Należyjednakzaznaczyć,żesułtaniprzesiedlalirównieżgrupy
nietureckie,naprzykładpo1573rokuosadzilinaCyprzespołeczność
żydowską,abypobudzićhandelnawyspie.Żydzi,podobniejakTurcy,
mielireputacjęlojalnychpoddanych.
Przyczynadominacjijęzykatureckiegoorazważnej,choć
nieuprzywilejowanej,pozycjiTurkówleżywgenezieImperium
Osmańskiegoorazwtym,jakpotoczyłasięhistoriaAnatolii250lat
przedjegozałożeniem.
PrzedOsmanami
ImperiumOsmańskiepowstałookoło1300rokuwpółnocno-
