Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Immunitety-zagadnieniapodstawowe
bynastępniezaproponowaćdefinicjękonstrukcyjnąimmunitetu.Zazna-
czyćmożna,żepropozycjedefinicyjnerozumieniaterminuUimmunitet”
odwołująsięczęstokroćdozakorzenionegowliteraturzepodziałuimmu-
nitetównatzw.materialneoraztzw.formalne(procesowe).
Wliteraturzespotykasiętzw.pozytywneujęciaimmunitetu,tj.defi-
niowanietegoterminupoprzezeksponowaniewynikającegozeńprzywi-
leju.M.Cieślakwskazywał,że:Uimmunitetwsferzeprawakarnegomożna
byłobynajogólniejokreślićjakoprzysługującyokreślonejkategoriiosóbna
podstawieprawaprzywilejwyłączenialubograniczeniaodpowiedzial-
nościwokreślonejsytuacji”40.PodobnieS.Waltośokreśliłimmunitetjako
przywilejprzyznanyokreślonejkategoriiosóbzpowodupewnychczynów
polegającynawyłączeniudopuszczalnościpostępowaniakarnego,przy
czymimmunitetmaterialnywyłączawogóleodpowiedzialnośćkarną,czę-
stotakżezawykroczenia,niekiedyutrzymująctylkoodpowiedzialność
dyscyplinarną,natomiastimmunitetformalnytotylkozakazwszczynania
iprowadzeniapostępowaniakarnego,którymożejednakczasemuchylić
określonyorgan41.W.DaszkiewiczujmujeimmunitetyjakoUprzywileje
chroniąceniektóreosobyprzedwszczęciemiprowadzeniemprzeciwko
nimpostępowaniakarnego.Wzakresie,wktórymprawochronijeprzed
działaniemorganówściganiaiwymiarusprawiedliwości,następujewy-
jęcietychosób,czasowelubtrwałe,niekiedytylkowodniesieniucodo
ograniczonejkategoriispraw,spodkompetencjitychżeorganów”42.Autor
wskazujeponadto,żeochronaimmunitetowamożeprzebiegaćwdwojaki
sposób:albopoprzezwyłączeniekaralności,copowodujeautomatyczny
zakazwszczęciaiprowadzeniapostępowaniakarnego,albotylkoprzez
samprocesowyzakazpociągnięciadoodpowiedzialnościkarnej.
Wliteraturzemożnawyróżnićtakżeujęcianegatywne.Itakzdaniem
S.ŚliwińskiegoUimmunitet”toczęściowe(ewentualniezupełne)wyjęcie
pewnychosóbspoddziałaniaprzepisówprawakarnegoalbowyjęciepew-
nychosóbspodorzecznictwasądówkarnych43.S.Kalinowskipojmował
immunitetjakoograniczeniejurysdykcjipolskichsądówkarnych44.Tym
tropempodążarównieżR.Kmiecik,dlaktóregoimmunitetybezwzględ-
40
M.Cieślak,Polskieprawokarne.Zaryssystemowegoujęcia,Warszawa1990,s.121.
41
S.Waltoś,Proces...,s.453.
42
W.Daszkiewicz,Prawokarneprocesowe.Zagadnieniaogólne,t.I,Poznań–Bydgoszcz2000,s.143.
43
Zob.S.Śliwiński,Polskieprawokarnematerialne.Częśćogólna,Warszawa1946,s.521–525.
44
Zob.S.Kalinowski,Postępowaniekarne.Zarysczęściogólnej,Warszawa1966,s.137–142.Po-
dobnieL.Schaff,por.L.Schaff,ProceskarnyPolskiLudowej,Warszawa1953,s.240–241.
24