Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Immunitet-istota,pojęcie,podziałyorazspornezagadnieniawykładni
nymzesłownikówwyrazówobcychznajdujemydefinicję,zgodniezktórą
immunitettoprawo(przywilej)niepodleganiatemu,cociążynainnych
inieczynieniatego,doczegoinnisązobowiązani36.
WedługsłownikajęzykapolskiegopodredakcjąStanisławaDubisza
Uimmunitet”wznaczeniuprawniczymto:Uprzywilejpolegającynazwol-
nieniuododpowiedzialnościsądowejinanietykalnościosobistej,przy-
sługującyosobompełniącymokreślonefunkcje”,natomiastwznaczeniu
historycznym:Uwśredniowieczu:przekazaniefeudałowiwładzysądow-
niczejwjegodobrach(immunitetsądowy)37orazcałkowitelubczęścio-
weodstąpieniemuświadczeńpobieranychpoprzednioztychdóbrprzez
panującego(immunitetekonomiczny)”38.Wjęzykupotocznymterminu
Uimmunitet”używasięzamienniezterminemprzywilej,czasemwodnie-
sieniudoinnegoobszarustosunkówspołecznychniżprawo.
OczywiściewniniejszychrozważaniachUimmunitet”toterminję-
zykaprawniczego,chociażwliteraturzeprawniczejczasemspotykasię
użycieterminuimmunitetpoprostujakosynonimusłowazwolnienie39.
Dotychczasprzedstawioneprzykładowedefinicjesłownikowemająbar-
dzoogólnycharakter,powiedziećmożnazbytogólny,dlategowpierwszej
kolejnościustalićnależy,jakieznaczenienadajesięmuwjęzykuprawni-
czym,aściślejwdogmatyceprawakarnego.
Wprawiekarnymczęstozastanawianosięnadistotąposzczególnych
immunitetów,wzwiązkuztympojawiałosięwielepropozycjidefinicyjnych.
Trudnościwanalizieprezentowanychpoglądówsprawiafakt,żeinstytucjata
pozostajewzwiązkuzwielomainnymiinstytucjamiprawaiprocesukarnego,
dlategojejistotęnierazustalanopoprzezodwołaniesiędoróżnychinnych
problemówbadawczych.Możnawyróżnićtutajkilkagłównychpłaszczyzn
badaniaistotyimmunitetów.Problematykatapodejmowanabyławramach
rozważańdotyczącychzakresuobowiązywaniaustawykarnej,równieżwra-
machokolicznościzwiązanychzwyłączeniemkaralnościniejakosensulargo,
wreszciewramachanalizywarunkówdopuszczalnościprocesukarnego.
Wpierwszejkolejnościnależypodjąćpróbęusystematyzowaniado-
tychczaswyrażonychpoglądówdotyczącychistotyipojęciaimmunitetów,
36
Ibidem,s.224.
37
Natematterminuimmunitetwznaczeniuhistorycznym–zob.Z.Kaczmarczyk,Immunitet
sądowyijurysdykcjapoimmunitetowawdobrachkościoławPolscedokońcaXIVw.,PoznańskieTowarzy-
stwoPrzyjaciółNauk,PraceKomisjiHistorycznej,Poznań1936,t.IX,z.2.
38
S.Dubisz(red.),UniwersalnysłownikjęzykapolskiegoH-N,t.II,Warszawa2003,s.92.
39
Zob.S.Waltoś,Proceskarny.Zaryssystemu,Warszawa2005,s.439.
23
