Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
IGRZYSKAIKULTURACIELESNASTAROŻYTNEJEUROPY
zakażdyodruchbuntuinajmniejszyśladdemonstracjiswychkorzenietnicznych.Krwawo
stłumiliseriępowstańniepodległościowychSzkotów.Zwykłenałożeniecharakterystycznej
spódniczkiczyinnegoodzieniawykonanegozeszkockiejkraty,tartanu,groziłowyrokiem
śmierci!Armiabrytyjskamiałarozkazwieszaćlubrozstrzeliwaćkażdegoprzyłapanegona
podobnym„przestępstwie”Szkota.Wtympolitycznymklimacierozgrywanienarodowych
igrzyskbyło,poprostu,niedopomyślenia.Dopierozelżenietejrepresyjnejpolitykido-
prowadziłodoprzywróceniaszkockichHighlandGamesandGatheringsw1834r.Odtąd
rozgrywanesąnietylkodorocznie,aleiwcorazwiększejliczbieośrodkówregionalnych.
NajwiększeznaczeniemająteimprezywmiejscowościBraemar.
TradycyjneHighlandGamesandGatheringsobejmowałynadzwyczajciekawyzestaw
konkurencji,częściowozapożyczonyzeswegoirlandzkiegopierwowzoru,AonachTailtiu.
Zczasemdodawanodonichjużoryginalnegryizabawyszkockie.Wzoremirlandzkim,
rozgrywanopoczątkowowyścigiwozówbojowych,biegiiskokiwdal,wzwyżiotyczce,
czylizapomocądługiegooszczepuczylancy,rzutymłotemipodnoszeniegłazówróżnego
rodzaju.Zachowałysięinformacje,żewzawodachtakichbrałoudziałdo40wozów!
Powiekachkonkurencjętęodnowiliemigranciszkoccynaigrzyskachrozgrywanychdo
dziśwkilkumiejscachwKanadzie.Rozgrywanesątamautentycznewyścigizrekonstru-
owanychszkockichrydwanów.Jakdalecejesttościsłarekonstrukcja,trudnoprzesądzić.
RównolegledawnyirlandzkihurlingwSzkocjizmieniłniecozasadyistałsiętutejszągrą
onazwieshinto.Odnieuchwytnegomomentusprzedwiekówgratajestrozgrywanado
dziśnapoziomieludowym,zostałatakżeprzejętaprzezwspółczesneklubysportowe.
WniektórychregionachSzkocjiuważanajestzajednązgiernarodowych,obok,mających
jużnowożytnągenealogię,golfaicurlingu.
PodobniejakwIrlandii,takżewSzkocjibyłakontynuowanatradycjawspółzawodni-
czenianaigrzyskachpoetów,tancerzy,muzyków,zeszczególnymuwzględnieniemgryna
dudach,sławnychpiombhair(ang.bag-pipe).InstrumenttentrafiłnaterenprzyszłejSzkocji
wczasachrzymskiegopanowaniawBrytanii.Rzymianieokreślaliziemie,gdziejeszcze
Szkotówniebyło,mianemKaledonii,zapuszczającsięnierazwgłąbtegokrajuwcelu
ostatecznegopodbojuwyspy,którąnazywaliBritanniaMagna.NigdyniepodbiliKaledonii
ostatecznie,aleichdudy(tibiautricularis),czytopozostawionewjakimśobozowisku,czy
zdobytewutarczceprzezlokalnąludność,zapoczątkowałytradycjęszkockichdud.Wcza-
sachnowszychstałysięonepodwalinąsławnychiregularnychkonkursówtowarzyszących
HighlandGamesandGatheringsnazasadziekonkurencjisportowej,podobniejaktobyło
wantycznejGrecji.Konkursyterozgrywanobądźmiędzyindywidualnymidudziarzami,
bądźcałymiorkiestramidudziarzy,wykonującymiparadnemarsze(irl.tatooing).
OdmiennośćtopograficznaSzkocji,szczególniejejwysokogórskiejczęścizwanej
Highlandem,sprawiła,żepojawiłysiętujużczystosportoweformywspółzawodnictwa,
nieznanewcześniejwIrlandii,jaknp.rzutpniem(tossingthecaber).Jesttostarodawna
konkurencjaszkocka,wywodzącasięztradycjidrwalipracującychnazboczachgórskich
izrzucającychstamtąddopotokówwwąwozachpniedrzewwceluichspławieniado
miejscaobróbki.Konkurencjataćwiczyłaodpowiednieumiejętnościdrwaliwrzucaniu
pniami,prowokującdopróbsprawnościwformiezawodówludowych.Gdyjednakpod
koniecśredniowieczazabrakłodrzewwgórach,ogołoconychkompletniezlasów,stała
sięjużtylkoatrakcyjnązabawąsportową.
