Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dialogwprzekładzieaudiowizualnym
37
(1979/2007).Nagruncieprzekładuaudiowizualnegomożnarozpatrywać
obcojęzyczneprodukcjewprzekładziejakojedenzsystemówwobrębie
polisystemukinematografii,któryukształtowałsięwdanejkulturzedoce-
lowej(por.Pérez-González2014:121).Wzależnościchociażbyodstatusu
tłumaczonegogatunku(jegocentralnejbądźperyferyjnejpozycjiwobrę-
biepolisystemu),tłumaczesięgnąpoodmiennestrategie.Będąwzorować
sięnaoryginale(odzwierciedlającjegopoetykęispecyfikękulturową)albo
skupiąsięnatekściedocelowym(dostosowującjegopoetykęispecyfikę
kulturowądooczekiwańodbiorcówdocelowych).
WśródsystemowychbadańnadprzekłademaudiowizualnymPérez-
-GonzálezwymieniaprzykładowoprowadzoneweWłoszechstudianad
anglicyzacjąjęzykadubbingu(włoskiedoppiagese)orazmanipulacjąicen-
zurąwdobietotalitaryzmu.WtymsamymduchupisałDirkDelabastita,
którywpionierskichrozważaniachnadprzyszłościąobszarubadawcze-
go(1990)postulował,bybranopoduwagęstatustłumaczonychutworów
wpolisystemiekulturydocelowejorazjejrelacjęzkulturąźródłową.Autor
proponowałuwzględnienienastępującychkryteriówwopisieopracowań:
statusukulturydocelowejnaareniemiędzynarodowejijejzwiązków
zkulturąźródłową;
statusukulturyźródłowejnaareniemiędzynarodowej;
statusudanegogatunkuwkulturzedocelowejorazobecnościkultu-
rowych,językowych,stylistycznychikinematograficznychmodeli,
doktórychodwołująsiętłumacze;
statusutłumaczonegogatunkuwkulturzeźródłowej;
stopniaotwartościkulturydocelowejnainnekultury(dominacja,
podporządkowaniesię,rywalizacja);
kondycjikulturydocelowej(por.Delabastita1990:103-105).
Podejściempokrewnymopisowestudianadtłumaczeniemaudio-
wizualnym.Uichpodstawleżysocjologicznepojęcienormy,azatem
nzinternalizowanychograniczeńodzwierciedlającychwartościwspól-
nedladanejspołeczności”ikształtującychspołecznezachowania
(Kościałkowska-Okońska2012:65).Prekursorujęcia,GideonToury
(1995),postrzegatłumaczeniejakonczynnośćpodległąnormom”
,roz-
piętąpomiędzywartościami,jakimhołdujekulturaźródłowa,iwarto-
ściami,jakimhołdujekulturadocelowa.Tourywyróżniatrzygłówne
typynormobowiązującychtłumaczy:normywstępne(ang.preliminary
norms),któredeterminująwybórutworuorazjegoautentyczność(ewen-
tualnądopuszczalnośćijawnośćprzekładupośredniego,czyliprzekładu
przekładu);normępoczątkową(initialnorm),którakształtujestosunek