Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
jejszczegółoweupostaciowieniaorazmodyfikacje”
8
.Wpóźnychpismach
Husserlafenomenologiastałasię„uniwersalnąkrytykążycia”,wyjaśnia-
niemostatecznychźródełaktywnościpoznawczejijejrezultatów.Tozada-
niestałosięniciąprzewodniąjegodociekań.Świadomeżycie(dasBewus-
stseinsleben)tojednośćświadomościdoświadczającejświatipoznającej,
życiedoświadczająceiteoretyzujące
9
.Zbiegiemlat,wrazzpostępamiana-
liz,Husserldostrzegłkoniecznośćpowiązaniawszystkichaspektówżycia
podmiotupoznaniaidziałaniawspójnącałość
10
.Niezdążyłjednakzebrać
wynikówwieloletnich,obszernychisubtelnychdociekańwcałość,aby
daćsystematycznewyjaśnieniesprawczościpoznawczej,którejefektemjest
światprzeżywany.
Zadaniemtejrozprawyjestwykorzystaćideęsystemuautopoietycz-
nego,abyzrealizowaćchoćbywczęściceldążeńHusserla.Systemau-
topoietyczny(samozwrotny)jestszczególnąjednościącharakteryzującą
sięswoistymirelacjamipomiędzyjejskładowymiiwytwarzającymiowe
składowe.Otóżoweskładowe,współdziałając,rekursywniewytwarzają,
utrzymująiodtwarzajątensamkompleksprocesów,któryjejwytworzył11.
Perspektywasystemuautopoietycznegojestszansąnarekonstrukcjęproce-
sutworzeniasięsystemuświadomości,wskazaniajegoelementów,struk-
tury,regułyfunkcjonowania,poziomóworganizacjiikorelatywniepodania
zasadniczejcharakterystykiświataprzeżywanego.
18„Abybadaćświadomość,potrzebadanych,któreonazesobąniesie-danychpierwszejoso-
by”.„Oświadomościwiemytyle,coludzieprzedGalileuszempatrzącywniebo”-wy-
wiadzFranciscoVarelą,neurofenomenologiem,http://www.e-znaczenia.pl/?p=377[dostęp:
31maja2021r.
19E.Husserl,DieKrisisdereuropäischenWissenschaftenunddietranszendentalnePhäno-
menologie.EineEinleitungindiephänomenologischePhilosophie,W.Biemel(Hrsg.),1962,
s.151,154,HuaVI.
10Początekpracnadsystememświadomościdatujesięod1904r.Zob.U.Melle,Husserlsund
GurwitschsStudienzurStrukturdesBewusstseins-Feldes,„PhänomenologischeForschun-
gen”1966,nr30,s.111-140,E.Husserl,StudienzurStrukturdesBewusstseins,TeilbändeI-IV,
U.Melle,T.Vongehr(Hrsg.),2001,HuaXXXIII.
11M.Zeleny,Autopoiesis:AParadigmLost?,w:M.Zeleny(ed.),Autopoiesis,DissipativeStruc-
turesandSpontaneousSocialOrders,Boulder1980,s.4.Luhmannpodkreśla,że„podstawo-
wymobiektemteoriisystemówniejestobiekt(ew.rodzajobiektu)typu«system»,aleróżnica
pomiędzysystememiśrodowiskiem”;N.Luhmann,SozialeSysteme.Grundrisseinerallge-
meinenTheorie,FrankfurtamMain1993,s.115-116.Zob.M.Maciejczak,Fenomenologiczna
teoriaświadomości,w:W.Płotka(red.),Wprowadzeniedofenomenologii,Interpretacje,za-
stosowania,problemy.Tom1,Warszawa2014,s.345-381.
