Gospodarka światowa

Rafał Matera, Janusz Skodlarski

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-21834-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

450

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Matera, Rafał; Skodlarski, Janusz. Gospodarka światowa. Red. . : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2021, 450 s. ISBN 978-83-01-21834-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Matera, R.

A1 Skodlarski, J.

T1 Gospodarka światowa

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

YR 2021

SN 978-83-01-21834-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 249570, author = "Matera, Rafał and Skodlarski, Janusz", editor = "", title = "Gospodarka światowa", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2021", address = "", isbn = "978-83-01-21834-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Matera, Rafał

AU - Skodlarski, Janusz

ED -

TI - Gospodarka światowa

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY -

PY - 2021

SN - 978-83-01-21834-8

ER -

Netografia (standard APA):

Matera, Rafał; Skodlarski, Janusz. Gospodarka światowa [baza danych online] : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2021 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/gospodarka-swiatowa-rafal-matera-janusz-249570.

gospodarka światowa, ekonomia, globalna gospodarka

Nowe wydanie cieszącego się od lat niesłabnącym zainteresowaniem podręcznika wyjaśniającego zależności w globalnej gospodarce. Książka obejmuje całość dziejów gospodarki światowej – od starożytności do czasu wybuchu globalnej pandemii w 2020...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-21834-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

450

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp10
Rozdział 1. Gospodarka w starożytności. Znaczenie handlu dalekosiężnego18
1.1. Uwagi wstępne18
1.2. Cywilizacja sumeryjska (mezopotamska)19
1.3. Egipt i Fenicja20
1.4. Chiny i Indie23
1.5. Grecja25
1.6. Rzym28
Literatura zalecana34
Pytania i problemy do dyskusji34
Rozdział 2. Wytwórczość i handel międzynarodowy w średniowieczu (500-1500)36
2.1. Przesłanki rozwoju gospodarczego w średniowieczu36
2.2. Rolnictwo podstawą rozwoju gospodarczego w średniowieczu39
2.2.1. Stosunki agrarne39
2.2.2. Postęp techniczny w rolnictwie42
2.3. Restytucja gospodarki towarowo-pieniężnej44
2.3.1. Rzemiosło i rozwój sił wytwórczych44
2.3.2. Rozwój miast średniowiecznych45
2.3.3. Pieniądz; powstanie nowych instytucji finansowych47
2.4. Nowe przestrzenie w handlu międzynarodowym50
2.4.1. Cechy charakterystyczne handlu w wiekach średnich50
2.4.2. Handel bizantyjski51
2.4.3. Osiągnięcia gospodarcze Arabów53
2.4.4. Handel śródziemnomorski55
2.4.5. Handel w Europie Zachodniej57
2.4.6. Związek hanzeatycki58
2.4.7. Pozaeuropejskie centra gospodarcze średniowiecznego świata60
Pytania i problemy do dyskusji61
Literatura zalecana62
Rozdział 3. Budowanie rynku światowego (1500–1800)63
3.1. Determinanty wzrostu gospodarczego63
3.2. Kształtowanie się systemu kapitalistycznego w rolnictwie i przemyśle67
3.2.1. Zmiany w ustroju rolnym67
3.2.2. Zaawansowanie techniki rolnej71
3.2.3. Wzrost znaczenia przemysłu74
3.2.4. Wczesna industrializacja77
3.3. Cechy kapitalizmu handlowego80
3.4. W kręgu gospodarki atlantyckiej88
3.4.1. Okres dominacji handlu iberyjskiego88
3.4.2. Przewaga Holandii w handlu międzynarodowym91
3.4.3. Ekspansja gospodarki angielskiej94
3.4.4. Francuski model nacjonalizmu gospodarczego98
3.4.5. Handel w pozostałych regionach Europy99
3.4.6. Rozwój gospodarek pozaeuropejskich100
Literatura zalecana102
Pytania i problemy do dyskusji102
Rozdział 4. Rozwój gospodarczy świata w dobie triumfu liberalizmu ekonomicznego (1800–1870) 104
4.1. Przesłanki rozwoju104
4.2. Wzrost produkcyjności rolnictwa108
4.3. Postęp industrializacji w skali światowej113
4.4. Międzynarodowe stosunki handlowe121
4.5. Światowy ruch kapitału126
4.6. Postęp w transporcie i komunikacji129
4.7. Dynamika dochodu narodowego132
Pytania i problemy do dyskusji133
Literatura zalecana134
Rozdział 5. Ukształtowanie się gospodarki światowej (1870–1914) 135
5.1. Czynniki postępu135
5.2. Cechy kapitalizmu monopolistycznego138
5.3. Zmiana trendów w gospodarce światowej. Pojawienie się nowych mocarstw gospodarczych144
5.4. Powstanie gospodarki światowej (początek XX w.)150
5.5. Zmiany w strukturze dochodu narodowego156
Literatura zalecana158
Pytania i problemy do dyskusji158
Rozdział 6. Dezintegracja tradycyjnego międzynarodowego podziału pracy (1914–1939)160
6.1. Charakterystyka okresu160
6.2. Pierwsza wojna światowa i jej gospodarcze konsekwencje164
6.3. Stabilizacja systemu kapitalistycznego – „złote lata 20.”173
6.4. Wielki kryzys gospodarczy, jego skutki i próby przezwyciężenia – lata 30178
6.5. Wzrost dochodu narodowego w okresie międzywojennymi189
Pytania i problemy do dyskusji191
Literatura zalecana192
Rozdział 7. Ewolucja gospodarki w okresie drugiej wojny światowej i w pierwszych latach odbudowy (1939–1947)193
7.1. Przemysł wojenny193
7.2. Wydatki i straty wojenne. Koszty odbudowy198
7.3. Determinanty rozwoju. Narastanie dysproporcji gospodarczych203
7.4. Poziom wyżywienia i produkcja rolna206
7.5. Trudności w handlu międzynarodowym208
7.6. Nowy ład walutowy213
7.7. Dysproporcje w światowym dochodzie narodowym215
Pytania i problemy do dyskusji217
Literatura zalecana218
Rozdział 8. Gospodarka światowa w szczytowym okresie „zimnej wojny” (1947–1956)219
8.1. Tło polityczne i gospodarcze219
8.2. Przemiany w przemyśle i rolnictwie223
8.3. Międzynarodowy handel i międzynarodowe finanse230
8.4. Tendencje integracyjne235
8.5. Dobrobyt w państwach Zachodu237
Pytania i problemy do dyskusji239
Literatura zalecana240
Rozdział 9. Świat w okresie podboju Kosmosu i ekspansji gospodarczej Zachodu (1956–1970)241
9.1. Stymulatory rozwoju241
9.2. Kierunki rozwoju poszczególnych regionów świata244
9.2.1. Świat Zachodu244
9.2.2. Blok socjalistyczny250
9.2.3. Trzeci Świat253
9.3. Międzynarodowe obroty towarowe i kapitałowe255
9.4. Instytucjonalizacja życia gospodarczego262
9.5. Rekordowy wzrost dochodu narodowego266
Pytania i problemy do dyskusji269
Literatura zalecana270
Rozdział 10. Gospodarka światowa w obliczu recesji w ostatnim dwudziestoleciu podziału politycznego świata (1970–1989)271
10.1. Warunki postępu271
10.2. Bariery rozwoju275
10.3. Osiągnięcia i problemy gospodarcze regionów świata282
10.3.1. Kraje wysoko rozwinięte284
10.3.2. Kraje realnego socjalizmu289
10.3.3. Świat semipeiyferii i peryferii293
10.4. Zmiany w handlu światowym297
10.5. Narastanie współzależności międzynarodowej302
10.6. Kształtowanie się dochodu narodowego306
Pytania i problemy do dyskusji309
Literatura zalecana310
Rozdział 11. Nowy ład ekonomiczny w latach 90. XX w. 312
11.1. Świat po załamaniu się systemu komunistycznego312
11.2. Charakteiystyka podstawowych wskaźników makroekonomicznych315
11.3. Zmiany strukturalne w gospodarce światowej321
11.4. Proces międzynarodowej integracji ekonomicznej323
11.5. Znaczenie globalizacji w gospodarce światowej328
11.6. Poziom i dynamika dochodu narodowego w latach 90. XX w333
Pytania i problemy do dyskusji337
Literatura zalecana338
Rozdział 12. Wzrost i perturbacje w gospodarce światowej na progu XXI w. Przyczyny i walka z globalnym kryzysem finansowym (2000–2010) 339
12.1. Polityczno-gospodarcze oblicze świata. Pozycja mocarstw339
12.2. Koniunktura gospodarcza. Cechy globalnego kryzysu finansowego343
12.3. Charakterystyka podstawowych wskaźników makroekonomicznych346
12.4. Międzynarodowa integracja ekonomiczna i globalizacja w gospodarce światowej351
12.5. Poziom i dynamika dochodu narodowego w pierwszym dziesięcioleciu XXI w354
Literatura zalecana357
Pytania i problemy do dyskusji357
Rozdział 13.Gospodarka światowa 2.0 w obrazie 5D i w sieci 5G. Od globalnego kryzysu finansowego do światowej pandemii (2010–2020)359
13.1. Zagrożenia dla rozwoju. Tło polityczne. Bezpieczeństwo, demografia i środowisko359
13.2. Główne parametry gospodarcze364
13.3. Osiągnięcia technologiczne372
13.4. Korporacje, mocarstwa, instytucje i porozumienia międzynarodowe w procesach globalizacji375
13.5. Światowy PKB: wielkości i nierówności379
Pytania i problemy do dyskusji384
Literatura zalecana385
Rozdział 14. Tendencje rozwoju gospodarki światowej na przestrzeni dziejów386
14.1. Ewolucja gospodarki od starożytności do współczesności386
14.2. Długookresowe trendy406
Pytania i problemy do dyskusji428
Literatura zalecana430
Bibliografia431
Indeks nazwisk446

Wstęp

Wrozdziale2,poświęconymśredniowieczu(tysiąclat,od500r.do1500r.),

kwestiepolitycznesilniezazębiająsięzezmianamigospodarczymi.Początekepo-

kijawisięjakoczasniespotykanegochaosu,zwłaszczanakontynencieeuropej-

skim.JednakociągłościprocesurozwojuświadcząchoćbydokonaniaCesarstwa

Bizantyjskiego,ArabówiChińczyków.Wyznaczeniekońcaepokiśredniowiecznej

nastręczawieleproblemów.Najłatwiejzacezuręprzyjąćprzełomowewydarze-

niawdziejachświata.KoniecXVw.iwyjściena„głębokiemorza”jestbar-

dzoznaczącedlagospodarki,alekażdazsymbolicznychdatjestrówniedobra:

1453r.-zdobycieKonstantynopolaprzezTurków,1492r.-odkrycieAmeryki

przezKolumbaorazupadekGranady,ostatniegoeuropejskiegobastionuokupo-

wanegoprzezArabów,czy1517r.-początekreformacjipowystąpieniuLutra

wWittenberdze.

Wrozdziale3przedstawionyzostałokresbudowyrynkuświatowegowcią-

gutrzechstuleci:XVI,XVIIiXVIII.Oilewiązanienowejepokizprzemianami

gospodarczo-społecznymiprzełomuXViXVIw.niepowinnobudzićzastrze-

żeń,otylenależydodaćparęsłówwyjaśnieniadotyczącychkońcowejdatytego

okresu.Iznowujesttokwestiaumowna.Wieluautorówzapocząteknowejery

wgospodarceuważapołowęXVIIIw.,czylitzw.„rewolucjęprzemysłową”.Fak-

tycznie,przypatrującsięrelacjomcenzboża,cenziemiiwysokościrentygrunto-

wejmożnazaobserwowaćichstaływzrost,arównocześnieprzyspieszeniewzrostu

produkcjirolnejiprzemysłowej.Częśćnaukowcówuważajednak,żeistotniejsze

zmianydotyczącestopniaświatowejintegracjigospodarczejnastąpiłydopiero

wpołowieXIXw.;wtedywłaśniemiałomiejsceniebywałeprzyspieszeniewzro-

stugospodarczegonietylkonakontynencieeuropejskim.Przyjęliśmypośrednie

rozwiązanie,amianowiciewzięliśmypoduwagęprzełomowewdziejachświata

wydarzeniapolityczno-społeczne,któremiałytakżeniebagatelnywpływnastan

gospodarki.W1776r.ogłoszonowFiladelfiiDeklaracjęNiepodległościStanów

Zjednoczonych;powstałonowepaństwo,którestałosięprzeciwwagądlasiłeuro-

pejskich,ajednocześniezdecydowaniewłączyłosięwbudowęgospodarkiświa-

towej.DrugimwydarzeniemocharakterzegranicznymwkońcuXVIIIw.była

rewolucjafrancuska,którazmieniłaobliczeFrancji;zdobyczerewolucjiwykorzy-

stałyteżwprzyszłościinnekrajeświata.

Linearnośćprocesówgospodarczychutrudniawyznaczaniesztucznychram

czasowych,aleichustalaniejestniezbędnewbadaniachhistorycznych.Oile

XXw.„dostarcza”wieleprzełomowychdatwhistoriigospodarczo-politycznej

(początkiwojenświatowych,upadek„żelaznejkurtyny”),otylewXIXw.trudno

jeustalić.Wrozdziale4(1800-1870)omówiono„ostatniąfazę”kształtowania

sięgospodarkiświatowejwokresiezwycięstwaideiliberalnych.Początekokresu

-1800r.jestłącznikiemzpoprzedniąepoką(ostatnirokXVIIIw.).Jednocześ-

nienależypodkreślić,żekoniecXVIIIipoczątekXIXw.toczaspolitycznego

chaosunakontynencieeuropejskim(rewolucjafrancuska,wojnynapoleońskie,

blokadyhandlowe),któryniesprzyjałstabilizacjigospodarczej.Dopieropokon-

gresiewiedeńskim(1815r.)mapaEuropyukształtowałasięnadłużej,dlategoteż

Brak wyników

Gospodarka światowa

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra