Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
większejestzatrudnieniewsektorzeusług,ajednymzgłównychźródełdochodu
narodowegoniejestjużprodukcjaprzemysłowa,lecztworzenieiprzetwarzanie
informacji.
Twórcaminarzędziopisuspołeczeństwpoprzemysłowychdrugiejpołowy
XXwiekubyliDanielBell(1975)iAlainTouraine(1988).Wedługichwnikli-
wychanaliz,ekonomiarozwiniętegoświatazaczęłasięradykalniezmieniaćwraz
zkońcemsupremacjiprzemysłuciężkiego,przetwórczegoilekkiego.Zaczęła
jewypieraćgospodarkaopartanazyskuczerpanymzusług,naukiistopniowo
takżezwytworówkultury.Rozwijałasięglobalizacja1gospodarkawwymia-
rzenarodowymiponadnarodowymorazwolnyodograniczeńkapitałzaczęły
operowaćwskaliglobu,aprodukcjauniezależniłasięostatecznieodzwiązków
terytorialnychczylokalnych.Najważniejszedawniejcentraprzemysłustraciły
wwynikutegoznaczenie,m.in.dlatego,żeprzepływykapitałowewskaliświata
byłyznacznieszybszeniżprzepływypracownicze.Rozwiniętespołeczeństwa
iichgospodarkizulgąpozbyłysiękłopotliwegobalastuprzemysłuciężkiego
iprzetwórczego.Krajebędącewzasięguoddziaływaniakapitalizmustopniowo
zaczęłykoncentrowaćsięnaznaczniebardziejrentownychdziałachgospodarki,
określanychskrótemFIRE(funduszeinwestycyjne,ubezpieczenia,pośrednictwo
whandlunieruchomościami),uzupełnianychwysokimidochodamizturystyki,pro-
mocjiireklamyczywyspecjalizowanychusługdoradczych,wskrócie:reprodukcji
znakówisymboli.Teiinnejeszczedziedzinygospodarkiwytwarzająceprodukty
niematerialnepozwalałyuzyskiwaćmaksymalnąwartośćdodaną,najwyższezyski
ijednocześniezachowaćznacznąprzewagęwobeckrajówdopierorozwijających
się.Niebezznaczeniabyłfakt,żewtensposóbpozbytosięzarazemuciążliwych
dlaśrodowiskazakładówprzemysłowychrazemzpolitycznymikłopotami,jakie
stwarzałyżądaniasocjalnerobotniczychzałóg.Nowafazaustrojudawałamożli-
wośćznaczniewyższejakumulacjiistopyzwrotunakładówdziękikorzystaniu
zeszlachetniejszejiczystszejekologiczniepracyumysłowej,coautomatycznie
redukowałopracęfizyczną,zwłaszczaniskokwalifikowaną.
TeoretycyspołeczeństwadrugiejpołowyXXwiekuBelliTourainenpostin-
dustrialnym”nazwalispołeczeństwo,wktórymwusługachzatrudnionychjest
więcejosóbniżwrolnictwieczyprzemyśle,narynkachpracydominująnaukowcy
ispecjaliści,agospodarkazorientowanajestnarozwójtechnikiczyintelektualnych
technologiiwspomagającychpodejmowaniedecyzji.Wkroczeniespołeczeństwa
werępostindustrialną,zdaniemBella,możnabyłorozpoznaćwłaśnienapodstawie
zmianwstrukturzezatrudnienia,kiedyzacząłwniejprzeważaćsektorusługowy;
zmianytetłumaczyłazwięźleformuła:produktywność,pozwalającazyskiwać
AIMajer:Miastaprzeszłościinowoczesności
więcejzamniej.
Jużwpoprzednichstadiachkapitalizmudostrzeganoznaczenieusługiinfor-
macji.Wkońcuepokiindustrialnejuzyskiwanoznacznywzrostefektywności
produkcjizasprawąautomatyzacjiicorazskuteczniejszegozarządzania.Pozwalało
toosiągaćdodatkowyzyskizmniejszaćliczbęzatrudnionychwprzemyśle,co
umożliwiałostopniowywzrostzatrudnieniawusługach.Jednakwzaawanso-
wanychdziałachgospodarkiprawdziweprzyspieszenieilościowewdziedzinie
23
