Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
gosięwstrukturachcałościpolitycznychowieloetnicznympodłożu.Aktorami
antagonistycznychrelacjisąwówczasmniejszościetniczne(K.Kwaśniewski,
1994).Konfliktowymodelpaństwawieloetnicznegoniewykluczamodeluinterakcji
kulturwłaściwegogrupometnicznymwspołeczeństwiepluralistycznym,który
opierasięwnajwyższymstopniunasocjologiihumanistycznej.Jesttowersja
teoriidziałańspołecznychFlorianaZnanieckiego,WilliamaI.ThomasaiRoberta
M.MacIvera,któraakcentujepotrzebęnprzyjęcialudzkichwartościidziałańza
faktywtakisposób,wjakiprzyjmująjesamepodmiotydziałające”(F.Znaniecki,
1968,rozdz.VIII;J.J.Smolicz,1990,s.39).Kulturagrupyetnicznej,która
funkcjonujewświadomościjejczłonków,stajesięcennąwłasnościąbezwzględuna
to,czyjednostkibądźgrupyuznająjąwdanejchwilizaużytecznądlasiebieczyteż
nie.Równocześnieprzezpryzmatpodstawowychwartościwłasnejgrupyetnicznej
jednostkipostrzegająotaczającyjeświatiswojewnimmiejsce(J.J.Smolicz,
1990,s.47150).Takaperspektywapozwalanazrozumieniezarównowłasnego
dziedzictwakulturowego1ethnos,jakiwartościoraztradycjiotaczającegoświata.
Stopieńuświadomieniasobieprzezjednostkiigrupywłasnejkulturowejodrębności
itożsamościprowadzidowzmocnieniaintegracjiwewnątrzgrupowej,acozatym
idzie,silnejmotywacjiwkierunkuobronywłasnego,spektakularnegoistnienia.
Specyfikakonfliktuetnicznegojakokonfliktuspołecznegowniewielkim
stopniumówioteoriiiegzemplifikacjiempirycznejsamegokonfliktu.Dlatego
powszechnejestprzekonanie,żenetnicznycharakterkonfliktuoznaczatylkoto,
żekonfliktspołecznymawdanymprzypadkuetniczneprzyczyny,względniejest
toczonyprzezetnicznepodmioty,anieto,żemaonjakiśodrębnycharakter.Tezata
niejestjednakexpressisverbiswypowiadana”(K.Kwaśniewski,1994).Konflikt
etnicznypozostajezatemodmianąkonfliktuspołecznego,chociażwzgodzieze
specyfikąpodmiotuprzyjmujejakopodstawowąwartośćdysharmoniispołecznej
obronęetnicznejtożsamości,jakrównieżgrupowegointeresu.Ponadtokonfliktma
tymbardziejcharakteretniczny,imbardziejdotyczystronypersaldowstarciu
słabszej,którejchodziozachowanietożsamościikulturowegoistnienia,gdyż
stroniesilniejszejzależynaodniesieniukonkretnejkorzyści,aniezniszczeniu
cudzejtożsamości.Konfliktmożnauznaćzabardziejetnicznyrównieżwówczas,
gdynniemaoncharakteruantagonistycznego,tojestdążytylkodozachowania
Konfliktetniczny:kontekstteoretyczny
iugruntowaniawłasnejtożsamości,alebezcałkowitegowyeliminowaniaprzeciw-
nika[ł]zbliżasiędogranicydysfunkcjonalności,gdystronaposuwasięwobronie
swojejtożsamościażdogranicsamozagłady”(K.Kwaśniewski,1994).Źródłem
ipodłożemtakiegoujęciakonfliktuetnicznegojestobronatożsamościetnicznej,
asamkonfliktmacharakterbardziejutajony(latentny)niżotwarty.Jesttorezultat
subiektywnejdefinicjigrupyetnicznej(narodowej)(K.Kwaśniewski,1994).
Konfliktetnicznyjakoszczególnyrodzajkonfliktuspołecznegomożebyćrozpa-
trywanyzuwaginapoziomyteoretycznejinterpretacji:
1)strukturalnej1wykluczanieniektórychcelówgrupowychzewzględuna
ograniczonyzasóbpożądanychdóbr,np.sporneterytorium,
2)behawioralnej1uwypuklenieprzeciwstawnychdziałańpodejmowanych
18
przezzaangażowanewkonfliktpodmioty,
