Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ukochajmywkobiecienieżonętylko,lecztowarzyszkęiprzyjaciółkężycia,matkęiwy-
chowawczynięprzyszłychpokoleń,kapłankęnajwyższądomowegoogniska,twórczynię
ciepłarodzinnego.
Ukochajmywkobiecieczłowieka,ukochajmyjejduszę!
Leczabykobietamogłaspełniaćdobrzeswezadanie,doktóregojestpowołanąprzezmi-
łość-musibyćwyzwolonązpęt.Dążmydowyzwoleniakobiet!Dążmy,jeśliniechcemyzu-
pełniesiępogrążyćwbagnieibrudachżyciowych.Dążmydowyzwoleniakobiet,boprzez
wyzwoleniekobiety-przyjdziewyzwoleniecałegospołeczeństwa!48
Najpowszechniejszawśródopisywanychdziałańwydajesięmotywacjazakładają-
cawspólnyinteresspołeczny.Sojuszzawartyponadpłciami.Sojusz,któryowoco-
waćmiałrozwojemobywatelskiejświadomościcórekisynówojczyzny,ichpracąna
rzeczodzyskanianiepodległości,apóźniejstaraniemojaknajlepszykształtodradza-
jącegosiępaństwa.Taargumentacjanieuwzględniałakwestiiwiny,aodpowiedzial-
nośćwiązałazdbałościąopaństwoinaród,czylioposiadającychobowiązkiobywa-
teliiobywatelki,nieoposiadającychprawamężczyznikobiety.Poniżejprzywołam
dwareprezentatywnecytaty.PierwszyzmowyPetrażyckiego,wygłoszonejwiDu-
mierosyjskiejw1906roku:
Interesdobraogółuikulturywymaga,abyśmyprzyznalikobietomprawapolityczne,tj.
prawaiobowiązkispołeczne49.
idrugizartykułuUrbana:
Nawzajem,popierającdążeniakobiece,niedziałamydlajakiejśwrogiejnam,mężczyznom,
klasy,gdyżdziałamywinteresienaszychmatek,żon,sióstricórek.Podnoszącje,podno-
simysamychsiebiewnich.
Przemawiająctedyzarównouprawnieniemobywatelskimkobiet,nieprzemawiamywimię
jakiegośichwyłącznegointeresu,przeciwstawionegointeresommężczyzn,alewimię
wspólnegodobrawszystkich.Wrównouprawnieniukobietdokonasięwykończeniedzie-
łademokratyzacjispołeczeństw50.
Odpowiedźnapytaniedotyczącemotywacjimężczyznwspierającychemancy-
pacjękobietniejestjednoznacznaistosunkoworzadkoodnosisiędopostulatów
zawartychwideachruchufeministycznego.Sojuszzkobietamidziałałnakorzyść
obywateli,narodu,państwa.Zgodnybyłzoświeceniowymiideałami,demokratycz-
nymizałożeniami,postulatempowszechnejsprawiedliwościspołecznej.Kwestia
indywidualnegointeresukobietwybrzmiewaławdrugimplaniealbowkontekście
48
Tamże,s.172.
49
L.Petrażycki,Oprawadlakobiet,przeł.J.Petrażycka-Tomicka,Lwów1919,s.13.
50J.Urban,Oprawaobywatelskiedlakobiet,„PrzeglądPowszechny”1918,s.430.
WPROWADZENIEs41
