Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.3.CharakterystykastrefyG(TESZ)
29
dziesiątychwzdłużprofiluLębork-Kostrzyń-Berlin.NapółnocodKoszalinagru-
bośćskorupymaleje.Granicaplatformyprekambryjskiejzakręcawkierunku
WNW-ESEinapółnocodRugiibiegniewstronęPółwyspuJutlandzkiego
(ryc.1.3),oddzielającsiępodBałtykiemodstrefyT-T.Taostatnia,reprezentowa-
natuprzezuskokiprzecinająceskałykrystaliczneiosadowe,występujenalinii
Koszalin-ToruńikontynuujesięnapółnocodwybrzeżypolskichwstronęSkanii,
zgodniezliniąwyznaczonąprzezTornquista.Pomiędzygranicąplatformyiuskokami
strefyT-TwystępujeobszarobejmującyterenyBałtyku,obudowieskorupyzbliżonej
dobudowyskorupyplatformywschodnioeuropejskiej,alecokółkrystalicznyplatfor-
myleżytuznaczniegłębiejniżwpółnocno-wschodniejPolsce.
II.Odcinekśrodkowy,obejmującyterenyMazowsza,maszerokośćponad
100km.WarstwaprzejściowaflC-Mnjestdobrzerozwinięta,apowierzchniaMoho
znajdujesięnagłębokościokoło50km.Cechącharakterystycznątegoodcinkajest
obecnośćkilkugłębokichrozłamówprostopadłychiskośnychdostrefyG.Jeden
ztakichuskokówwystępujemiędzyKutnemiSkierniewicami(Guterchiin.,1983)
(ryc.1.3).
III.Odcinekpołudniowo-wschodni,obejmującyterenyLubelszczyznyiKotli-
nySandomierskiej,maszerokośćokoło100kminajwiększągrubośćskorupy-
55km.Różnisięonodpozostałychodcinkówtym,żewystępujetuelementnie-
spotykanygdzieindziej.JesttowydłużonastrefaokierunkuNW-SEiszerokości
około25km(Grabowska,Perchuć,1985).Natemattejstrefyistniejądwieróżne
hipotezy.Pierwszaprzyjmuje,żenajejobszarzepowierzchnianieciągłościMoho
uległazniszczeniu,gdyżgranicamiędzyskorupąagórnympłaszczemniezazna-
czasię,alokalniestwierdzonodużeprędkościfalsejsmicznychnastosunkowo
małejgłębokościod10do15km.Przypuszczasię(Guterchiin.,1984),żezjawi-
skotopowstałowskutekpionowejiniekcjimateriaługórnegopłaszczawskorupę,
powodującjejczęściowestopienie.Mieszaniesięmateriipłaszczaiskorupydało
wefekcieniejednorodnąbudowętejczęścistrefyG.Innepoglądyzakładająistnie-
nietulicznychintruzjiskałzasadowych(Grabowska,Perchuć,1985),któreprze-
cinająskałykrystaliczneprekambryjskie.
Zdotychczasowychbadańwynika,że:
1.NatereniePolskiwzdłużSWgranicyplatformywschodnioeuropejskiej
występujestrefaocharakterystycznej,odmiennejniżwinnychobszarachbudowie
skorupyziemskiej.
2.Nagranicyplatformywschodnioeuropejskiejwystępująrozłamysięgające
dogłębokościkilkudziesięciu,amiejscaminawetdo110km(Guterchiin.,1994).
Nadtymirozłamamidogłębokościokoło10kmwskałachkrystalicznychiosado-
wychwystępująliczneuskokiokierunkuNW-SE,którychaktywnośćrozwijała
sięwczasiekilkuset,amożenawetkilkutysięcymilionówlat.
3.StrefaT-T,rozumianajakostrefawieluaktywnychsynsedymentacyjnie
uskokówprzecinającychskałyosadoweikrystaliczne,niemożebyćidentyfiko-
