Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Abyokreślićcelizakresniniejszejpracy,należyustalić,czymjestgeodezja.
DefinicjapodanaprzezF.R.Helmertaw1880rokumówi,żegeodezjajestnauką
opomiarachisporządzaniumappowierzchniZiemi[Seeber1993].Wdefinicji
Helmertamieścisięwyznaczenieparametrów,opisującychziemskiepolegrawita-
cyjneipołożeniapowierzchnioceanów[Torge1991].
Abytakpostawioneprzedgeodezjązadaniamogłybyćzrealizowane,
niezbędnajestmożliwośćwyznaczeniapozycjipunktówleżącychnapowierzchni
Ziemi-ichwspółrzędnychorazzdefiniowanieukładówwspółrzędnychkoniecz-
nychrównieżdlaopisupolagrawitacyjnegoorazprzebieguswobodnejpowierzchni
oceanów(geoidy).Wostatnichlatachdoopisudynamicznychikinematycznych
zjawisk,zachodzącychnapowierzchniZiemi,niezbędnyjestglobalnyukład
współrzędnych.
Szerszyopisgeodezjijakonaukiinietylkoznaleźćmożnanastronie
internetowejOhioStateUniversity[https://earthsciences.osu.edu/geodetic/about].
Wedługznajdującychsiętaminformacjigeodezjajestnaukąookreślaniuwielkości
ikształtuZiemi(wtymjejzmiennościwczasie),coosiągasięobecniezapomocą
pomiarówprzedewszystkim:odległości,czasuigrawitacji.Jestjednąznajstarszych
nauk,którejhistoriasięgaponaddwóchtysięcylat.
Doniedawna,tj.dopołowyXXwieku,pomiarygeodezyjneopierałysię
napomiarachodległościikierunkówdopunktównaZiemiiobiektówniebieskich
orazgrawitacji(wceluokreśleniageoidyjakopowierzchniodniesieniadlasyste-
mówwysokości,atakżekierunkupionu).Wystrzeleniewroku1957pierwszego
sztucznegosatelityZiemi,wrazzrozwojemtechnikelektronicznychwysokiej
częstotliwości,telekomunikacjiitechnologiikomputerowej,całkowicieprzekształ-
ciłymetodypomiarówZiemiipozwoliłygeodezjiodgrywaćistotnąrolęwwielu
dyscyplinachnaukoZiemi.Znakomitaprecyzjapomiarówgeodezyjnychumoż-
liwiłaokreślenie:zmianpoziomuoceanu,deformacjiskorupyziemskiej,ruchów
płyttektonicznych,zmianpokrywylodowej,zmianrotacjiZiemiiinnychzjawisk
geodynamicznychzniespotykanądotądszczegółowościąidokładnością.
Współczesnageodezjawykorzystujenajnowszemodelematematyczne,
badaniafizyczne,astrometrię,informatykęianalizęstatystyczną,abypomóc
wzrozumieniuprądówoceanicznych,wzrostupoziomumorza,światowychcykli
hydrologicznych,warunkówatmosferycznych,globalnejzmianyklimatu,wzno-
szeniapolodowcowegoiinnychodkształceńskorupyziemskiej,wszczególności
wodniesieniudozagrożeńnaturalnych,takichjaktrzęsieniaziemi,zjawiska
wulkaniczneipowodzie.WtychnaukachoZiemiistotnąrolęodgrywajądokładne
układyodniesienia,modelegrawitacyjneowysokiejrozdzielczościiprecyzyjna
dystrybucjaczasu.
Geodezjazajmujesięrównieżtworzeniemramdlawszystkichkrajowych
imiędzynarodowychsystemówodniesienia,potrzebnychdoustanowienia
