Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KAMILZEIDLER
AFORYZMCHIŃSKIJAKOWYPOWIEDŹNORMATYWNA
(WYKŁADINAUGURACYJNY
,UROCZYSTAINAUGURACJAROKU
AKADEMICKIEGO2012/2013,WYDZIAŁPRAWAIADMINISTRACJI
UNIWERSYTETUGDAŃSKIEGO,2PAŹDZIERNIKA2012R.)
WhistoriistarożytnychChinpojawiasięopowieśćowyścigukonnympomiędzy
władcąQiWeiWangagenerałemT’ienChi.DoradcąT’ienChibyłSunPin.T’ien
ChistawałdowyścigówzwładcąQi,jednakprzegrywałzakażdymrazem,ponie-
ważkonieQibyłylepsze.NajlepszykońQibiegłzprędkością45linagodzinę(co
stanowiłoodpowiednik15millub24kmnagodzinę),podczasgdynajlepszykoń
T’ienChiosiągałtylko43li.NastępnywkolejnościkońQibiegłzprędkością41
li,podczasgdydrugikońT’ienChi-40li.NajsłabszykońQiosiągał38li,zaśnaj-
słabszykońT’ienChi-tylko36li.WkażdymwyściguT’ienChiwystawiałkonie
wtychkategoriachiprzegrywałwkażdej.PoprzemyśleniusytuacjiSunPinzasuge-
rowałT’ienChi,abywpierwszymbieguwystawiłprzeciwnajlepszemukoniowiQi
swojegonajsłabszegokonia,którywyścigbezwątpieniaprzegra.Wdrugimbiegu
powinienwystawićswojegonajlepszegokoniaprzeciwkodrugiemuwierzchowco-
wiQi,copowinnozapewnićmuwygraną.Wreszciewtrzecimwyścigupowinien
użyćswojegodrugiegokoniaprzeciwnajsłabszemukoniowiQi,corównieżdamu
przewagę40liwobec38.TakwięcT’ienChiwygrałdwaztrzechwyścigówizostał
ogólnymzwycięzcą.
Takrótkaprzypowieśćukazujenampewnąszczególnącechęchińskiegoumy-
słu.Umysłeuropejskicharakteryzujesięczęstonadmiernym,przesadnymkom-
plikowaniemrzeczywistości.SłusznieOckham,wodpowiedzinatęcechęmyśli
europejskiej,jużwśredniowieczuzakazywałmnożeniabytówponadkonieczność.
Zakazywałjednak-jakwiemy-małoskutecznie.Umysłchińskinatomiastdąży
doprostoty,jestpragmatyczny,tamwartościąjestużyteczność.Chińczycypotrafli
wsposóbsynkretyczny(eklektyczny)czerpaćzróżnychźródeł.Tamnaprzykład
różnedoktrynyflozofczno-religijnerywalizowałyzesobą,zwłaszczaopozycję
ofcjalnejreligiipaństwowej.Jednakniebyłotamwojenreligijnych,jakieznamyzhi-
storiiEuropy.Wsztucechińskiejbardzoczęstowidzimyprzedstawieniewspólnie
podróżującychtrzechmistrzów-LaoTsy,KonfucjuszaiBuddy.
GDAŃSKIESTUDIAAZJIWSCHODNIEJ2012/2
7
