Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.
Gdańsk–miastootwarte
Rankiem9grudnia2016rokurazemzcórkąAntoniną,przezBramęŚwiętejAnnyprzekroczyliśmy
granicęwłosko-watykańską.Popodwójnejkontrolidokumentów,lekkobłądząc,dotarliśmy
dopołożonejnaniewielkimwzniesieniupięknejszesnastowiecznejbudowli–CasinaPioIV,siedziby
PontificiaAcademiaScientiarum(PapieskiejAkademiiNauk).Tęwillęwstylumanierystycznym
zbudowałPirroLigoriojakoletniąrezydencjępapieżaPiusaIV.Pełnazdobień,antycznychposągów,
fontann,freskówiobrazów,stoipośródOgrodówWatykańskich.Niestetyjestniedostępnadla
turystów.
Przyjechałem,podobniejaksiedemdziesięciutrzechinnycheuropejskichburmistrzów,
nazaproszeniepapieżaFranciszka,wystosowaneprzezkanclerzaAkademii,MarcelaSánchez
Sorondo1.Tematdwudniowejkonferencjibyłprostyijasny:„Uchodźcy–nasibraciaisiostry”.
PapieżFranciszekodpoczątkunajwiększegooddrugiejwojnyświatowejkryzysuhumanitarnego
wEuropieczęstowyrażałdobitnieibezpośrednioswojąsolidarnośćzuciekinieramizSyriiizinnych
dotkniętychwojnamikrajów.Prosiłiapelowałdoeuropejskiejopiniipublicznej,rządów,biskupów
iparafiioudzielenieschronieniaipomocyuchodźcom.
Terazzaprosiłprzedewszystkimprzedstawicielimiastjużgoszczącychuchodźców.Zjechalisię
burmistrzowiemiastodLizbony,Madrytu,Barcelony,poprzezRzym,Palermo,Parmę,Zurych
iGenewę,Drezno,Kolonię,Berlin,Brukselę,Manchester,Glasgow,poKopenhagę,Rygę,Warszawę
iGdańsk.Przezdwadnikażdyznichopowiadałoswoichdoświadczeniachzprzyjęciemuchodźców.
Padałyliczby,statystykipokazująceogromwykonanejpracy.Jakprzystałonadoświadczonych
gospodarzy,prezydencimiastprecyzyjniepodawaliinformacjeoponiesionychkosztachgościny
uchodźcówiwydatkachplanowanychnanastępnyrok.
Wichopowieściachjednakdominowałyemocje.Ludzieopowiadalioludziach,oichlosie
icierpieniu.Burmistrzowiebylidumnizofiarnościizaangażowaniaswoichmiast,opowiadali
oinicjatywachwolontariackichwdzielnicach,parafiachiszkołach.Niepomijaliteżbardziejgorzkich
doświadczeń–mówiliolękachczęściswoichobywateli,opojawiającymsięzmęczeniu.
Żadenzezgromadzonychnakonferencjimówcównieukrywałproblemówitroskzwiązanych
zniesieniempomocyuchodźcom.Wszyscyzwracaliuwagęnakoniecznośćciągłegokontaktu
zmieszkańcami,informowaniaodziałaniach,opotrzebiebudowaniaspołecznegozrozumienia
iempatiiwobecprzybyszów.Dzielilisięswoimdoświadczeniem,przytaczaliprzykładydobrych
praktykwintegrowaniunowychmieszkańcówzewspólnotąmiejską.Opowiadali,żetogłównie
sportstałsięnaturalnymsposobemspotkaniamłodychuchodźcówzmiejscowąmłodzieżą.Wspólna
zabawa,grawpiłkę,zawodypływackiezbliżająiprzełamująstereotypy.
Szczególniemocnoutkwiłamiwpamięciprzejmującaopowieśćodważnejpaniburmistrz
sześciotysięcznegomiasteczka,słynnejjużwtedyLampedusy.PaniGiusiuNicolini(później
wyróżnionaprzez„TygodnikPowszechny”MedalemŚwiętegoJerzego2)wprosty,emocjonalny
sposóbopowiadałaoludzkichtragediachwydarzającychsięnaMorzuŚródziemnym.Wszystkimi
wstrząsnęłowspomnienieoprzyjęciuwLampedusietrzystusześćdziesięciusześciutrumien
zciałamiuchodźców,którzyzginęliuwybrzeżywyspy.Wtychtrumnachbyłyteżciaładzieci.Ciała
matkiidziecka,któredopierosięurodziło,związanenieodciętąjeszczepępowiną.Większośćofiar
trzymaławdłonikrzyżykalbomedalik…Jakwswojejznakomitejksiążce
Wielkiprzypływ
3pisał
JarosławMikołajewski:„Lampedusaniejestpodobnadoinnychśródziemnomorskichwysepek–jej
centrumprzypominabardziejzaniedbaneprzedmieścieBejrutuipróżnoszukaćwnimuroczych
zakątków.BogactwemLampedusyjestczłowieczeństwojejmieszkańców”.
BurmistrzNicolinimężniestanęławobeckryzysuhumanitarnego,nieschowałasięzaspecamiPR,
nieograniczyłasiędopustych,gładkichtelewizyjnychorędzi.Wyszładomieszkańców,cierpliwie
tłumaczyła,żewszyscylampedusjanieiwszyscyuchodźcytrafiającynawyspędzieląsięprzez
chwilętąsamąziemią,aroląburmistrzajestreprezentowanieiochronazarównojednych,jak
idrugich.Apelowałaoeuropejskąsolidarnośćwkwestiiuchodźców:„Niktznasniepowinien
bezczynnieczekać,ażrządyeuropejskieprzekonająsięwkońcu,żeprowadzonaprzezniepolityka
zamkniętychgranicprowadzidośmierci,bóluidesperacji.Niemożemyczekać,ażrządzący
zrozumieją,żepodsycaniestrachu–tylkopoto,abywyglądaćnasilnychwoczachswych
współobywateli–nierozwiązujeproblemubezpieczeństwa”4.
Słuchająctychopowieści,popadałemwcorazgłębszysmutek.Zadawałemsobiepytanie:
cojaturobię?Coja,przybyszznadMorzaBałtyckiego,zGdańska,comogę,copowinienem
powiedzieć?Ześcianauli,wktórejtrwałakonferencja,patrzyłynanasrzeźbionetwarzepapieży,
wtym„papieżazdalekiegokraju”,JanaPawłaII.Mójwstydrósłzkażdąmijającągodziną.Tym
bardziej,żemojewystąpieniezaplanowanezostałopodkonieckonferencji,drugiegodnia.
PrzyjechałemzkrajuświętegoJanaPawłaII,jestemprzedstawicielem„narodupielgrzymów”,
