Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
naktórejznajdująsięsynapsy,atymsamymzwiększeniepolarecepcyjnegodla
sygnałówprzesyłanychprzezinneneurony.Bardzoczęstosynapsywystępująna
specyficznych,krótkichwypustkach,zwanychkolcamidendrytycznymi.Den-
drytyprzewodząimpulsydośrodkowo-wkierunkuciałakomórki.
Początekaksonustanowizwykleuwypuklenieciałakomórkowego-wzgó-
rekaksonu,któryprzechodziwtzw.segmentinicjujący.Cytoplazmawtych
odcinkachniezawierajużwiększościstrukturcharakterystycznychdlaciałako-
mórkowego,natomiastwbłoniekomórkowejjestdużezagęszczeniekanałów
jonowychdlasodu,dziękiczemuobieczęścicharakteryzująsięwysokąpobu-
dliwością,umożliwiającągenerowaniepotencjałuczynnościowego,czyliimpul-
sunerwowego,któryprzewodzonyjestprzezgłównączęśćaksonu-odśrodko-
wo,wkierunkujegozakończeń.Średnicaaksonuwynosiod0,2do20Hm,
ajegodługośćwposzczególnychneuronachjestzmienna(od0,1mmdoponad
1muczłowieka,anawetdo3muniektórychzwierząt),leczzwykleniepropor-
cjonalniedużawstosunkudowielkościciałakomórkowego.Odgłównegopnia
aksonuodchodzązwykleboczneodgałęzienia(kolaterale),aksondzielisięteż
nalicznegałązkikońcowe-telodendria.
Zakończeniapresynaptycznetworząkolbkowaterozszerzenianakońcach
aksonuizawierajązmagazynowanywpęcherzykachchemicznyprzekaźnik,
którypoprzezsynapsęoddziałujenadendrytylubciałokomórkowedrugiego
neuronu.
Rodzajeneuronów
Podwzględemmorfologicznym,napodstawiekształtu,możnawyodrębnić
czterygłównetypyneuronów(ryc.1.2).Najbardziejprymitywnyjestneuron
jednobiegunowy,charakterystycznyprzedewszystkimdlabezkręgowców
(ukręgowcówwystępujewukładzieautonomicznym),którymatylkojednąroz-
gałęzionąwypustkę,pełniącązarazemfunkcjęaksonuidendrytów.Neurony
dwubiegunowemajądwiewypustki,wychodzącezdwóchprzeciwległychbie-
gunówwrzecionowatejzwyklekomórki.Jednazwypustek(dendryt)odbiera
impulsyiprzewodzijedośrodkowo,druga(akson)odprowadzawkierunku
zakończeń.Takieneuronyprzewodządoo.u.n.informacjeczuciowe,znaleziono
jeprzedewszystkimwsiatkówceoka,nabłonkuwęchowym,zwojachnerwu
przedsionkowo-ślimakowego.Trzecityptoneuronypseudojednobiegunowe-
typowekomórkiczuciowe,przewodząceinformacjeobodźcachmechanicznych,
chemicznychibólowychzobwodudoośrodkowegoukładunerwowego.
Rozwijająsięonezkomórekpierwotniedwubiegunowych,wktórychobie
wypustkiłącząsięuswegopoczątkuwjedenakson,któregogałąźobwodowa
dochodziażdoreceptora(np.wskórzelubwmięśniu),natomiastdruga,zwykle
znaczniekrótsza,wstępujedordzeniakręgowegolubpniamózgu.Ciała
neuronówpseudojednobiegunowychleżąwzwojachrdzeniowychlubczasz-
kowych.Najpowszechniejszesąjednakneuronywielobiegunowe,posiadające
wielerozgałęzionychdendrytówijedenakson,któregozakończeniatworzą
synapsynainnychkomórkachnerwowychlubefektorach.Dotegotypu
neuronównależązarównomotoneurony,jakiróżnegotypuinterneurony,
16
